نگارش ادبیات موضوع در پروپوزال به معنای جستجوی علمی در میان منابع مرتبط به عنوان تحقیق بوده و هدف از آن بررسی میزان تسلط و احاطه شخص بر ابعاد مختلف پژوهش است. در بخش ادبیات موضوع پروپوزال باید یک بررسی کلی از تحقیقات، پروژه ها، تئوری ها و محتوای علمی موجود و به روز انجام داده و خلاصه ای از آن را در بخش ادبیات موضوع گردآوری نمایید. ادبیات موضوع خوب در پروپوزال تنها به دنبال خلاصه سازی تحقیقات و نتایج آنها نیست بلکه قصد دارد آنها را تحلیل کرده، گپ های موجود را شناسایی کند و آنها را تفسیر نماید. به طور کلی نگارش ادبیات موضوع در پروپوزال این امکان را برای شما فراهم میکند که:

1. میزان آشنایی خودتان با موضوع تحقیق را به مخاطب نشان داده و این فرصت را فراهم کنید که مخاطبان بتوانند درک درستی از ارتباط بین گویه های تحقیق و دستاوردهای احتمالی پژوهش بدست بیاورند.

2. بتوانید مدل مفهومی تحقیق را بر اساس استانداردهای موجود توسعه داده و فرضیات تحقیق را به واسطه تسلط بر پیشینه و ادبیات موضوع تبیین کنید.

3. جایگاه تحقیق خودتان را در مقایسه با دیگران مشخص نموده، گپ های تحقیقاتی را بیان کنید و اصطلاحا مشخص کنید کار شما نسبت به سایرین چه کانتریبیوشنی داشته و چطور می تواند ارزش افزوده ایجاد کند. 

اما برای اینکه بتوانید بخش ادبیات موضوع قوی و قابل قبولی نگارش کنید می بایست فاکتورهای مهمی را در این بخش رعایت کرده و مرحله به مرحله این کار را انجام دهید. مراحل اصلی نگارش محتوا در بخش ادبیات موضوع شامل موارد زیر می باشد:

1. جستجوی برای یافتن منابع مرتبط: قبل از اینکه به دنبال منابع بگردید در مرحله اول باید بتوانید یک دیدگاه کلی در مورد موضوع تحقیق پیدا کنید. برای اینکار سعی کنید یک مقاله مرتبط با عنوان تحقیق پیدا کرده و آن را به دقت مطالعه کنید و کلیدواژه ها و مفاهیم اصلی را استخراج کنید.  در مرحله بعد می توانید این کلیدواژه ها را در موتورهای جستجویی مانند گوگل اسکولار، JSTOR، EBSCO و غیره جستجو نمایید. 

2. ارزیابی و انتخاب منابع: پس از جستجو لیست بسیار زیادی از مقالات برای شما نمایش داده میشود و به احتمال زیاد شما نمیتوانید تمامی آنها را پوشش داده و مطالعه کنید. بنابراین توصیه میشود در مرحله اول مرتبط ترین موضوعات را انتخاب کرده و سپس به دنبال مرتبط ترین چکیده ها باشید. چنانچه ساختار و ماهیت کلی تحقیق مشابه فرآیندی است که در ذهن دارید آن را انتخاب و ذخیره کنید.

3. مشخص کردن ساختار و گپ تحقیقاتی: همانطور که پیشتر بیان کردیم نباید نگارش ادبیات موضوع تنها به صورت خلاصه سازی مقالات مختلف و مرتبط باشد بلکه باید بتوانید دیدگاه تحلیلی خودتان از مقالات را ارائه کرده و گپ های موجود را مشخص کنید. 

4. تعیین ساختار ادبیات موضوع و نگارش: پیش از نگارش سعی کنید ساختار ادبیات موضوع مورد نظرتان را مشخص کنید و به این سوالات پاسخ بدهید که قصد دارید چه بخش هایی را در آن بگنجانید؟ چه موارد و محتوایی لازم است در تحقیق بیان شود و چه محتوایی اضافی و غیرضروری است؟ کدام کلیدواژه ها برای قرار گرفتن در تحقیق در اولویت قرار دارند؟ البته برای پاسخ به این سوالات میتوانید از نظر مشاوران استفاده کرده و یا مقالات مشابه را در مورد نحوه ساختاربندی و موارد پوشش داده شده مشاهده کرده و مورد بررسی قرار دهید.

پروپوزال دکتری متفاوت با پروپوزال کارشناسی ارشد دارای ویژگی هایی مشابه یک پایان نامه است و قبل از تصویب شدن نیاز به دفاع در حضور یا معرض دید داوران دارد.
بدین معنا که پژوهشگر (دانشجوی محترم)باید در مورد موضوع ارائه شده در پروپوزال تمامی جنبه های قانع کننده بودن، کانتریبیوشن، کاربردی بودن و عملیاتی بودن را در نظر گرفته و از آنها با ادله کافی و متقن و مستدل و برهانی دفاع کند. البته که تمامی این موارد در پروپوزال کارشناسی ارشد نیز اهمیت دارند.
ولی در پروپوزال مقطع دکتری تمامی این فاکتورها جزء ضروری و جدایی ناپذیر پروپوزال قلمداد شده و هر گونه مشکل در این بخش ها موجب ریجکت حتمی آن خواهد شد. به طور کلی پروپوزال دکتری کمتر به دنبال این موضوع است که عنوان تحقیق یا ساختار مشخصی برای یک تحقیق ارائه نماید، بلکه تمرکز آن بیشتر بر روی موارد زیر خواهد بود:

1. مهارت تفکر انتقادی (Critical Thinking Skill): یکی از مهارتهایی که خصوصا در کشورهای اروپایی و امریکایی تاکید بسیار زیادی بر روی آن می شود، مهارت تفکر انتقادی است. پژوهشگر باید بتواند تمامی مسائلی که در اطراف خود مشاهده میکند را با دیدگاه انتقادی مورد بررسی قرار داده و به دنبال چرایی اتفاق هرکدام از آنها باشد. مهارت تفکر انتقادی یعنی اینکه هر موضوعی را که مشاهده میکنید، به سادگی از کنار آن عبور نکنید و در کنار سوال کردن و طرح چالش منطقی و حتی گاهی غیر منطقی به دنبال راه حل های جدید و مناسب تر و خلاقانه تر باشید که در پروپوزال دکتری تاکید بیشتری بر روی آن وجود خواهد داشت.
2. یافتن گپ های تحقیقاتی (Finding Gaps): یکی دیگر از فاکتورهای مهم که در پروپوزال دکتری به آن توجه زیادی می شود، یافتن گپ های تحقیقاتی است. باید بدانید که گپ های تحقیقاتی به پژوهش هایی اشاره دارند که انجام نشده اند و سیستم یا جامعه یا سازمان به آنها نیاز دارند. البته شناسایی موضوعاتی که تا به حال مورد بررسی قرار نگرفته اند کار بسیار دشواری است و معمولا فرآیند آن بسیار زمانبر و هزینه بری است. اما به خاطر داشته باشید که با مطالعه زیاد در یک حوزه تحقیقاتی می توانید گپ های یک پژوهش را به درستی شناسایی کنید.
3. اهداف و فرآیند تحقیق (Direction and Objective): یکی دیگر از جنبه های بسیار مهم در پروپوزال دکتری رویکرد بررسی و ارزیابی اهداف پیش روی تحقیق است. شما باید بتوانید مشخص کنید که هدف اصلی تحقیق مورد نظر چیست و چطور قصد دارید آن را پیاده سازی کنید. سوالات تحقیق مشخص کننده اهداف و رویکرد تحقیقاتی شما هستند بنابراین نوع طرح سوال و پاسخ به آن میتوانند جهت دهی مناسبی به تحقیق بدهد.
4. روش تحقیق مناسب (Methodology): دانشجویان دکتری برخلاف مقاطع ارشد یا کارشناسی باید تسلط بالایی به مباحث آماری و روش تحقیق داشته باشند. دانشجویانی که متدولوژی ضعیفی در پروپوزال دکتری خودشان ارائه دهند قطعا با مشکلات جدی مواجه خواهند شد.
5. عملیاتی بودن پروژه (Feasibility of Project): نکته بسیار مهم دیگری که در پروپوزال دکتری به آن توجه می شود عملیاتی بودن یا نبودن یک تحقیق است. چنانچه پژوهشی را انتخاب کنید که از لحاظ اجرایی بودن با ابهام مواجه باشد احتمالا دچار مشکلات جدی خواهید شد.
ویراستاری مقالات فارسی - ویراستاری مقالات انگلیسی - پیشنهاد و سابمیت - تقویت مقاله

اگر شما دانشجوی سال آخر مقطع کارشناسی ارشد باشید قطعا در مورد پروپوزال و ضرورت نگارش آن مطالبی دیده یا خوانده یا شنیده اید. مراحل عملی تهیه و تدوین و نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد جنبه هایی از ایده پردازی، خلاقیت، توانایی حل مسئله و مهارت تحلیل آماری را در دانشجویان تقویت می کند.
اما نکته مهم در فرآیند نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد این است که به دانشجویان کمک شود تا بتوانند ایده های تحقیقاتی خودشان را در قالب یک تحقیق استاندارد ارائه نمایند. به طور کلی هدف از نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد در چند بخش کلی دسته بندی می شود که عبارتند از: 
1. درک بهتر و تبیین سوالات تحقیق: پژوهشگر باید بتواند در ارتباط با پدیده های علمی و اجتماعی، سوالات منطقی و مهمی را بپرسد
2. ارائه راه حل کاربردی: دانشجو باید راه حل های علمی و کاربردی و قابل اجرا برای مشکلات ارائه دهد
3. ارتباط بین فاکتورها و تفسیر: دانشجو باید بتواند ارتباط منطقی و درست بین گویه های(متغیرهای مستقل و وابسته) تحقیق را کشف کرده و آنها را تفسیر نماید
4. تجربه در تحقیقات علمی: دانشجو باید بتواند بعد از نگارش پروپوزال یک تجربه مختصر و مفید از فرآیند انجام و پیاده سازی پژوهش بدست آورده و به صورت علمی و استاندارد به مخاطبین و جامعه علمی گزارش کند

مراحل طراحی و نگارش پروپوزال مقطع کارشناسی ارشد به ترتیب عبارتند از:
1. بررسی مقالات رفرنس و انتخاب موضوع مناسب و متناسب با شرایط
2. انتخاب استاد راهنما و مشاور بر اساس میزان تخصص در حوزه تحقیقاتی مورد نظر و تعامل سنجی استادان راهنما و مشاور 
3. بحث و نتیجه گیری در مورد سوالات تحقیق، اهداف، فرضیات در زمینه رابطه بین فاکتورهای موجود در تحقیق، روش انجام و پیاده سازی پژوهش، نمونه گیری، ابزار گردآوری و تحلیل و سایر عوامل مرتبط با تحقیق
4. طراحی و نگارش یک ساختار استاندارد برای نگارش پروپوزال یا درخواست فرمت پروپوزال استاندارد از دانشگاه
5. شروع نگارش پروپوزال و آماده سازی محتوا

به طور کلی بخش های مختلف یک پروپوزال کارشناسی ارشد عبارتند از:
1. چکیده: خلاصه تحقیق که معمولا کمتر از یک صفحه است
2. فهرست مطالب: کلیه سرفصلهایی که در پروپوزال میگنجانید را باید در فهرست مطالب بیان کنید
3. مقدمه: هدف و چرایی اهمیت انجام تحقیق به همراه خلاصه ای از ادبیات و پیشینه تحقیق
4. ادبیات موضوع:نتایج تحقیقات پیشین در حوزه موضوع پروپوزال شما و نتایج بدست آمده از آنها را بیان کنید
5. روش تحقیق و متدولوژی: روش انجام پژوهش، ابزار گردآوری داده ها و تجزیه و تحلیل آن را ذکر نمایید
6. رفرنس دهی: تمامی منابع و رفرنس های مورد استفاده در متن پروپوزال را در این بخش قرار دهید(با رعایت روش رفرنس نویسی دانشگاه محل ارایه و دفاع)
فرآیند تصویب آن نیز معمولا ساده تر از مقطع دکتری بوده و شخص پس از اتمام نگارش، آن را به استاد راهنما و مشاور و نیز گروه تخصصی و کمیته تحصیلات تکمیلی برای بررسی نهایی و تایید ارائه می نماید.

روشهای رفرنس نویسی - بایدها و نبایدهای رفرنس دهی - مجموعه آزمون های آماری - نگارش پروپوزال رساله دکتری - نحوه انتخاب موضوع پایان نامه