درود و احترام 
انتخاب صحیح اولین گام بلند به سوی موفقیت است 
از انتخاب شما سپاسگذاریم 
ثبت درخواست آنلاین(بر خط)
(لطفا حتما قید بفرمایید:درخواست انجام پروژه دارم)

برای مشاوره و پیگیری سایر مراحل لطفا تماس بگیرید 
09102340118
02188524117
02188524118
business card  3،،سفارش سریع ماد دانش پژوهان
روش دوم ثبت درخواست 

فقط کافیست تماس بگیرید
02188524117-8 

09102340118

در اولین فرصت در نوبت انتظار با شما تماس میگیریم 
با تشکر از شکیبایی شما 

 شبکه های اجتماعی(تلگرام-واتساپ) برای عزیزان خارج کشور 
 09102340118

           business card  1،سفارش سریع ماد دانش پژوهان

 

STATISTICAL ANALYSIS  5

روایی (Validity) یک مفهوم مهم در تحقیقات علمی است که به این موضوع اشاره دارد که یک ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق تا چه حد می تواند آنچه را که ادعا می کند اندازه گیری کند. به عبارت دیگر، روایی به این سوال پاسخ می دهد که آیا یک ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق، ویژگی یا سازه مورد نظر را به درستی اندازه گیری می کند یا خیر.

مفهوم روایی چیست 

روایی به معنای میزان اعتبار یک ابزار یا روش تحقیق در سنجش دقیق ویژگی یا سازه مورد نظر است و نشان می دهد که ابزار تا چه حد آنچه را که ادعا می کند، به درستی اندازه گیری می کند. به عبارت دیگر، اگر پرسشنامه یا آزمونی برای سنجش یک مفهوم طراحی شده باشد، روایی مشخص می کند که آیا واقعاً همان مفهوم را اندازه گیری می کند یا خیر. ارزیابی روایی از طریق روش های مختلفی انجام می شود که مهم ترین آنها شامل روایی صوری (تناسب ظاهری ابزار با موضوع)، روایی محتوا (پوشش کامل ابعاد سازه مورد نظر)، روایی ملاکی (مقایسه نتایج ابزار با معیارهای معتبر دیگر) و روایی سازه (بررسی ارتباط ابزار با نظریه های علمی مرتبط) است. استفاده از این روش ها موجب می شود پژوهشگر اطمینان یابد ابزار گردآوری داده ها معتبر بوده و نتایج تحقیق قابل اعتماد و قابل دفاع هستند.

روایی علاوه بر آنکه نشان دهنده اعتبار ابزار تحقیق است، به پژوهشگر کمک می کند تا نتایج به دست آمده از پژوهش قابلیت تعمیم و استناد علمی داشته باشند. اگر ابزار فاقد روایی کافی باشد، داده های گردآوری شده نمی توانند بازتاب درستی از واقعیت باشند و در نتیجه نتایج تحقیق نیز دچار خطا خواهند شد. بنابراین بررسی روایی پیش از اجرای پژوهش، یکی از مراحل حیاتی در طراحی مطالعات علمی محسوب می شود. برای ارزیابی روایی معمولاً از نظر متخصصان و داوران علمی استفاده می شود تا تناسب پرسش ها با اهداف تحقیق بررسی گردد. همچنین می توان از آزمون های آماری مانند تحلیل عاملی برای سنجش روایی سازه بهره گرفت. ترکیب ارزیابی کیفی توسط خبرگان و ارزیابی کمی با روش های آماری، اطمینان بیشتری از اعتبار ابزار تحقیق ایجاد می کند و موجب می شود پژوهشگر با اعتماد به نتایج به تحلیل و نتیجه گیری بپردازد.

انواع مختلفی از روایی

انواع مختلفی از روایی وجود دارد که هر کدام به جنبه خاصی از روایی یک ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق اشاره دارند. برخی از انواع مهم روایی عبارتند از:

  • روایی صوری (Face validity): این نوع روایی به این موضوع اشاره دارد که آیا یک ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق از نظر ظاهری و منطقی، مناسب برای اندازه گیری آنچه که ادعا می کند است یا خیر. به عنوان مثال، یک پرسشنامه برای اندازه گیری میزان رضایت مشتری از یک شرکت باید سوالاتی داشته باشد که مستقیماً به این موضوع اشاره داشته باشند.
  • روایی محتوا (Content validity): این نوع روایی به این موضوع اشاره دارد که آیا یک ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق، تمام جنبه های ویژگی یا سازه مورد نظر را به طور کامل پوشش می دهد یا خیر. به عنوان مثال، یک پرسشنامه برای اندازه گیری میزان رضایت مشتری از یک شرکت باید سوالاتی داشته باشد که از جنبه های مختلف رضایت مشتری، مانند کیفیت محصولات، خدمات مشتری و قیمت ها، سوال بپرسد.
  • روایی ملاکی (Criterion validity): این نوع روایی به این موضوع اشاره دارد که آیا نتایج یک ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق با نتایج یک روش اندازه گیری یا روش تحقیق دیگر که به عنوان معیار شناخته می شود، همبستگی دارد یا خیر. به عنوان مثال، می توان از یک آزمون مداد و کاغذی برای پیش بینی عملکرد دانشجویان در یک آزمون عملی استفاده کرد. اگر نتایج این آزمون با نتایج آزمون عملی همبستگی بالایی داشته باشد، می توان گفت که آزمون مداد و کاغذی دارای روایی ملاکی خوبی است.
  • روایی سازه (Construct validity): این نوع روایی به این موضوع اشاره دارد که آیا یک ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق، ویژگی یا سازه مورد نظر را به طور دقیق و معتبر اندازه گیری می کند یا خیر. این نوع روایی معمولاً با استفاده از روش های آماری پیچیده ارزیابی می شود.

ارزیابی روایی

ارزیابی روایی یک ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق، معمولاً با استفاده از روش های زیر انجام می شود:

  • نظر خبرگان: در این روش، از افراد خبره در زمینه مورد نظر خواسته می شود که ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق را ارزیابی کنند و نظر خود را در مورد روایی آن بیان کنند.
  • تحلیل محتوا: در این روش، محتوای ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق به دقت بررسی می شود تا مشخص شود که آیا تمام جنبه های ویژگی یا سازه مورد نظر را به طور کامل پوشش می دهد یا خیر.
  • همبستگی با معیار: در این روش، نتایج ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق با نتایج یک روش اندازه گیری یا روش تحقیق دیگر که به عنوان معیار شناخته می شود، مقایسه می شود تا مشخص شود که آیا این دو با هم همبستگی دارند یا خیر.
  • روش های آماری پیچیده: در این روش، از روش های آماری پیچیده برای ارزیابی روایی یک ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق استفاده می شود.

روایی یک ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق، اهمیت زیادی دارد زیرا به اطمینان از این موضوع کمک می کند که نتایج این ابزار یا روش، دقیق و معتبر باشند. به عنوان مثال، اگر یک آزمون مداد و کاغذی برای اندازه گیری هوش طراحی شده است، باید روایی خوبی داشته باشد تا بتوان از نتایج آن برای تصمیم گیری در مورد هوش افراد استفاده کرد. روایی یک مفهوم مهم در تحقیقات علمی است که به این موضوع اشاره دارد که یک ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق تا چه حد می تواند آنچه را که ادعا می کند اندازه گیری کند. ارزیابی روایی یک ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق، معمولاً با استفاده از روش های مختلفی انجام می شود.

روایی صوری

روایی صوری اولین و ساده ترین نوع روایی است. این نوع روایی به این موضوع اشاره دارد که آیا یک ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق از نظر ظاهری و منطقی، مناسب برای اندازه گیری آنچه که ادعا می کند است یا خیر. به عنوان مثال، یک پرسشنامه برای اندازه گیری میزان رضایت مشتری از یک شرکت باید سوالاتی داشته باشد که مستقیماً به این موضوع اشاره داشته باشند.

برای ارزیابی روایی صوری، معمولاً از نظرسنجی از افراد خبره در زمینه مورد نظر استفاده می شود. این افراد باید نظر خود را در مورد این موضوع بیان کنند که آیا ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق از نظر ظاهری و منطقی، مناسب برای اندازه گیری آنچه که ادعا می کند است یا خیر.

شماره تماس: 09102340118  ثبت سریع سفارش  Telegramwhats-app.png

روایی محتوا

روایی محتوا به این موضوع اشاره دارد که آیا یک ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق، تمام جنبه های ویژگی یا سازه مورد نظر را به طور کامل پوشش می دهد یا خیر. به عنوان مثال، یک پرسشنامه برای اندازه گیری میزان رضایت مشتری از یک شرکت باید سوالاتی داشته باشد که از جنبه های مختلف رضایت مشتری، مانند کیفیت محصولات، خدمات مشتری و قیمت ها، سوال بپرسد.

برای ارزیابی روایی محتوا، معمولاً از روش های زیر استفاده می شود:

  • تحلیل محتوا: در این روش، محتوای ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق به دقت بررسی می شود تا مشخص شود که آیا تمام جنبه های ویژگی یا سازه مورد نظر را به طور کامل پوشش می دهد یا خیر.
  • نظرسنجی از افراد خبره: در این روش، از افراد خبره در زمینه مورد نظر خواسته می شود که ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق را ارزیابی کنند و نظر خود را در مورد روایی محتوای آن بیان کنند.

روایی ملاکی

روایی ملاکی به این موضوع اشاره دارد که آیا نتایج یک ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق با نتایج یک روش اندازه گیری یا روش تحقیق دیگر که به عنوان معیار شناخته می شود، همبستگی دارد یا خیر. به عنوان مثال، می توان از یک آزمون مداد و کاغذی برای پیش بینی عملکرد دانشجویان در یک آزمون عملی استفاده کرد. اگر نتایج این آزمون با نتایج آزمون عملی همبستگی بالایی داشته باشد، می توان گفت که آزمون مداد و کاغذی دارای روایی ملاکی خوبی است.

برای ارزیابی روایی ملاکی، معمولاً از روش های زیر استفاده می شود:

  • همبستگی: در این روش، نتایج دو ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق با یکدیگر مقایسه می شود تا مشخص شود که آیا این دو با هم همبستگی دارند یا خیر.
  • تحلیل پیش بینی: در این روش، نتایج یک ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق برای پیش بینی نتایج یک روش اندازه گیری یا روش تحقیق دیگر استفاده می شود. اگر نتایج این پیش بینی ها دقیق باشند، می توان گفت که ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق دارای روایی ملاکی خوبی است.

روایی سازه

روایی سازه به این موضوع اشاره دارد که آیا یک ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق، ویژگی یا سازه مورد نظر را به طور دقیق و معتبر اندازه گیری می کند یا خیر. این نوع روایی معمولاً با استفاده از روش های آماری پیچیده ارزیابی می شود.

برای ارزیابی روایی سازه، معمولاً از روش های زیر استفاده می شود:

  • تحلیل عاملی: در این روش، از روش های آماری برای شناسایی عواملی استفاده می شود که در زیربنای یک مجموعه داده قرار دارند. اگر نتایج این تحلیل نشان دهند که یک عامل با ویژگی یا سازه مورد نظر مرتبط است، می توان گفت که ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق دارای روایی سازه خوبی است.
  • تحلیل رگرسیون: در این روش، از روش های آماری برای پیش بینی نتایج یک ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق از روی نتایج یک روش اندازه گیری یا روش تحقیق دیگر استفاده می شود. اگر نتایج این پیش بینی ها دقیق باشند، می توان گفت که ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق دارای روایی سازه خوبی است.

اهمیت روایی

روایی یک ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق، اهمیت زیادی دارد زیرا به اطمینان از این موضوع کمک می کند که نتایج این ابزار یا روش، دقیق و معتبر باشند. به عنوان مثال، اگر یک آزمون مداد و کاغذی برای اندازه گیری هوش طراحی شده است، باید روایی خوبی داشته باشد تا بتوان از نتایج آن برای تصمیم گیری در مورد هوش افراد استفاده کرد. بنابراین، سنجش روایی پیش از اجرای هر پژوهش ضروری است زیرا تنها در صورت وجود روایی مناسب می توان به نتایج اعتماد کرد و آنها را مبنای تصمیم گیری علمی یا عملی قرار داد؛ در غیر این صورت، داده های گردآوری شده ممکن است گمراه کننده باشند و اعتبار تحقیق را زیر سؤال ببرند.

نتیجه گیری

روایی یک مفهوم مهم در تحقیقات علمی است که به این موضوع اشاره دارد که یک ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق تا چه حد می تواند آنچه را که ادعا می کند اندازه گیری کند. ارزیابی روایی یک ابزار اندازه گیری یا روش تحقیق، معمولاً با استفاده از روش های مختلفی انجام می شود. برای سنجش روایی معمولاً از روایی صوری، روایی محتوا، روایی ملاکی و روایی سازه استفاده می شود که هر یک جنبه ای از اعتبار ابزار را بررسی می کنند؛ به عنوان مثال روایی صوری تناسب ظاهری ابزار با موضوع را نشان می دهد، روایی محتوا پوشش کامل ابعاد سازه را ارزیابی می کند، روایی ملاکی نتایج ابزار را با معیارهای معتبر دیگر مقایسه می کند و روایی سازه ارتباط ابزار با نظریه های علمی مرتبط را بررسی می نماید، تا در نهایت اطمینان حاصل شود که ابزار تحقیق داده های معتبر و قابل اعتماد تولید می کند.
شماره تماس: 09102340118  ثبت سریع سفارش  Telegramwhats-app.png

آلفا کرونباخ

پایایی ابزار های سنجش در پژوهش های اجتماعی یکی از مهم ترین موضوعات روش شناختی است چرا که بدون آن نمی توان به نتایج مطالعات تجربی اعتماد کافی داشت. هماهنگی درونی بین آیتم ها و ضریب آلفای کرونباخ که بر پایه آن قرار دارد از عمومی ترین شیوه های بررسی پایایی ابزار های سنجش است . آلفای کرونباخ برای ابزارهای تک بعدی مناسب است و در صورت چند بعدی بودن ابزار باید برای هر بعد به نحو جداگانه به محاسبه این ضریب دست زد. این ضریب در علوم مختلف بویژه علوم انسانی و پزشکی برای سنجش پایایی ابزارهای مختلف سنجش نگرش و یا آزمون های آموزشی و سنجش دانش دارای کاربرد فراوان است . ویژگی های مختلف ضریب آلفای کرونباخ به لحاظ روش شناختی و هم چنین به لحاظ تکنیکی شامل موارد زیر است :
1- این ضریب بر پایه هماهنگی درونی گویه ها با یکدیگر قرار دارد .
2- این ضریب تابع دو متغیر "تعداد آیتم های ابزار" و "متوسط ضریب همبستگی بین آیتم ها" است .
3- در عمل، مقدار آن از حداقل منفی بی نهایت تا حداکثر 1+ تغییر می کند .
4- این فرمول کاربرد گسترده ای دارد و می توان از آن در سنجش پایایی آزمون های آماری شناختی دو گزینه ای تا مقیاس های سنجش نگرش چند گزینه ای بهره برد . در صورت برخورد کردن با یک ضریب منفی برای آلفای کرونباخ باید به موارد زیر توجه کرد :
1- اولین چیزی که باید چک شود این است که آیا در کد گذاری داده ها اشتباهی رخ داده است یا خیر؟
2- خطای نمونه گیری در نمونه های کم باعث ایجاد یک کوواریانس منفی در یک نمونه خاص شده است .
3- محقق در تهیه گویه هایی که پدیده یکسانی را اندازه گیری می کنند دچار اشتباه شده باشد و گویه های تعریف شده واقعا دارای کوواریانس منفی باشند و بنابراین مجموعه گویه ها تشکیل دهنده مقیاس منفردی که پدیده یکسانی را بسنجند، نیستند . دراستفاده از این ضریب باید به برخی نکات مهم توجه شود:پایین بودن ضریب را نباید دلیل کافی برای ناپایا بودن ابزار سنجش تلقی کرد.بالا بودن ضریب به معنای مناسب بودن ابزار طراحی شده به لحاظ نظری نبوده است.از آنجا که نه بالا بودن ضریب آلفا ضرورتا به معنای پایایی مطلوب و نه پایین بودن آن ضرورتا به معنای ضعف پایایی واقعی ابزار سنجش است، می توان گفت استفاده از تحلیل نظری و کیفی در کنار استفاده از تکنیک های کمی نظیر ضریب آلفای کرونباخ ضرورت دارد.

آلفای کرونباخ یک ضریب آماری است که برای سنجش پایایی یک مجموعه از سوالات یا مقیاس ها استفاده می شود. پایایی به معنای این است که آیا یک مقیاس یا مجموعه سوالات، به طور مداوم و یکنواخت، نتایج مشابهی را در شرایط مختلف ارائه می دهد.
شماره تماس: 09102340118   ثبت سریع سفارش  Telegramwhats-app.png

آلفای کرونباخ بر اساس همبستگی بین سوالات یک مجموعه مقیاس محاسبه می شود. هرچه همبستگی بین سوالات بیشتر باشد، آلفای کرونباخ نیز بیشتر می شود. به عبارت دیگر، هرچه سوالات یک مجموعه مقیاس بیشتر با یکدیگر مرتبط باشند، می توان انتظار داشت که نتایج این مقیاس نیز در شرایط مختلف، یکنواخت تر باشد.
cronbach alpha

آلفای کرونباخ یک ضریب تخمینی است و مقدار آن معمولاً بین 0 تا 1 است. مقدار آلفای کرونباخ 0 نشان می دهد که بین سوالات یک مجموعه مقیاس هیچ همبستگی وجود ندارد و بنابراین، آن مقیاس پایایی ندارد. مقدار آلفای کرونباخ 1 نشان می دهد که بین سوالات یک مجموعه مقیاس همبستگی کامل وجود دارد و بنابراین، آن مقیاس پایایی کامل دارد.

معیارهای رایج برای ارزیابی پایایی یک مقیاس بر اساس آلفای کرونباخ عبارتند از:

  • آلفای کرونباخ کمتر از 0.6: پایایی ضعیف
  • آلفای کرونباخ بین 0.6 تا 0.7: پایایی متوسط
  • آلفای کرونباخ بین 0.7 تا 0.8: پایایی خوب
  • آلفای کرونباخ بیشتر از 0.8: پایایی عالی
    cronbachs alpha coefficient

عواملی که می توانند بر مقدار آلفای کرونباخ تأثیر بگذارند عبارتند از:

  • تعداد سوالات یک مقیاس: هرچه تعداد سوالات یک مقیاس بیشتر باشد، آلفای کرونباخ نیز بیشتر می شود.
  • نحوه طراحی سوالات یک مقیاس: اگر سوالات یک مقیاس به طور مناسب طراحی نشده باشند، ممکن است آلفای کرونباخ را کاهش دهند.
  • تنوع پاسخ ها به سوالات یک مقیاس: اگر پاسخ های به سوالات یک مقیاس متنوع نباشند، ممکن است آلفای کرونباخ را کاهش دهند.

کاربردهای آلفای کرونباخ

آلفای کرونباخ در زمینه های مختلف، از جمله روانشناسی، علوم اجتماعی، آموزش و پزشکی، برای ارزیابی پایایی مجموعه های سوالات یا مقیاس ها استفاده می شود. به عنوان مثال، از آلفای کرونباخ می توان برای ارزیابی پایایی یک آزمون روانشناسی، یک پرسشنامه رضایت مشتری، یا یک مقیاس اندازه گیری سلامت استفاده کرد.
whats cronbachs alpha spss2

مثال

فرض کنید یک پرسشنامه 5 سوالی برای سنجش میزان رضایت مشتری از یک شرکت طراحی شده است. هر سوال از این پرسشنامه یک مقیاس لیکرت 5 گزینه ای دارد. برای محاسبه آلفای کرونباخ این پرسشنامه، می توان از فرمول زیر استفاده کرد:

α = 1 - (∑ (s^2 - m^2) / s^2)

در این فرمول، s^2 نشان دهنده واریانس بین سوالات است و m^2 نشان دهنده واریانس میانگین سوالات است.

اگر نتایج محاسبات نشان دهند که آلفای کرونباخ این پرسشنامه بیشتر از 0.7 است، می توان نتیجه گرفت که این پرسشنامه پایایی خوبی دارد و می تواند برای سنجش میزان رضایت مشتری از این شرکت استفاده شود.
whats cronbachs alpha

سایر روش های سنجش پایایی

علاوه بر آلفای کرونباخ، روش های دیگری نیز برای سنجش پایایی مجموعه های سوالات یا مقیاس ها وجود دارد. از جمله این روش ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • ضریب پایایی بازآزمایی (Retest reliability coefficient)
  • ضریب پایایی موازی (Parallel reliability coefficient)
  • ضریب پایایی همسانی درونی (Internal consistency reliability coefficient) 

انتخاب روش مناسب برای سنجش پایایی یک مجموعه سوالات یا مقیاس، به عوامل مختلفی از جمله نوع مقیاس، هدف از سنجش پایایی و محدودیت های زمانی و مالی بستگی دارد.

برای دریافت مشاوره و خدمات سفارش نگارش پروپوزال و پایان نامه می توانید با موسسه ماد دانش پژوهان تماس حاصل فرمایید:

شماره تماس: 09102340118   ثبت سریع سفارش  Telegramwhats-app.png

پرسشنامه، روانشناسی، علوم اجتماعی، پزشکی - رشته های علوم انسانی - رشته های علوم پزشکی