۵ بیان مسئله برای ارشد – هنرهای دیجیتال
۱) فقدان مدل مؤثر برای طراحی تجربه کاربری (UX) در آثار دیجیتال هنری تعاملی

با رشد هنر تعاملی، بسیاری از هنرمندان روش علمی مشخصی برای طراحی تجربه کاربر ندارند. نتیجه آن آثار زیبا اما غیربهینه از نظر تعامل و درگیری عاطفی است. مسئله اصلی «نبود الگوی بومی UX برای هنر دیجیتال تعاملی» است.

۲) ضعف روایت‌پردازی در ویدئوآرت‌های ایرانی به‌دلیل نبود ساختار روایی مشخص

بخش عمده‌ای از ویدئوآرت‌های معاصر ایران بیشتر بر تجربه بصری تمرکز دارند و از روایت قوی برخوردار نیستند. مخاطب امکان درگیری ذهنی و معنایی کافی پیدا نمی‌کند. مسئله، «فقدان چارچوب روایی در ویدئوآرت ایرانی» است.

۳) چالش‌های تلفیق هنر سنتی ایران با فناوری‌های دیجیتال (AR/VR) در تولید آثار نوآورانه

گرچه امکانات فناوری‌های واقعیت افزوده و مجازی گسترده است، اما هنرمندان هنوز نمی‌دانند چگونه هنر سنتی ایرانی را بدون از دست رفتن هویت، دیجیتال‌سازی یا تلفیق کنند. مسئله «نبود مدل ترکیبی معتبر برای تلفیق سنت و دیجیتال» است.

۴) ضعف سواد بصری دیجیتال در میان دانشجویان هنر و تأثیر آن بر کیفیت پروژه‌های دیجیتال

بسیاری از دانشجویان ابزار دیجیتال را می‌شناسند، اما اصول زیبایی‌شناسی دیجیتال، ریتم بصری و خوانایی گرافیکی را نمی‌دانند. این مسئله باعث ضعف آثار دانشجویی می‌شود. مشکل اصلی «نبود آموزش ساختارمند سواد بصری دیجیتال» است.

۵) نبود معیار ارزیابی کیفیت در انیمیشن‌های موشن‌گرافیک تبلیغاتی

موشن‌گرافیک در ایران رشد کرده اما استانداردی برای سنجش کیفیت وجود ندارد. برخی آثار زیبا اما غیرکارکردی‌اند و برخی پیام را منتقل نمی‌کنند. مسئله، «نیاز به تدوین معیارهای ارزیابی کیفی برای موشن‌گرافیک تبلیغاتی» است.

 ۵ بیان مسئله برای دکتری – هنرهای دیجیتال

(پیشرفته، تئوریک، فناورانه و بینارشته‌ای)

۱) فقدان نظریه جامع «زیبایی‌شناسی دیجیتال» در هنر معاصر ایران

با وجود رشد تولیدات دیجیتال، هنوز نظریه‌ای یکپارچه درباره زیبایی‌شناسی دیجیتال در هنر ایران وجود ندارد. بیشتر تحلیل‌ها پراکنده و غیرسیستماتیک‌اند. مسئله پژوهش «نیاز به تدوین چارچوب نظری زیبایی‌شناسی دیجیتال» است.

۲) تأثیر هوش مصنوعی خلاق بر مفهوم «هنرمند» و مرزهای مالکیت در هنر دیجیتال

AI Art باعث طرح سوال‌های فلسفی و حقوقی درباره خلاقیت، مالکیت و نقش هنرمند شده است. هنوز نظریه مشخصی در ایران درباره پیامدهای این تحول وجود ندارد. مسئله، «ابهام در نقش هنرمند و مالکیت در عصر هنر مبتنی بر هوش مصنوعی» است.

۳) چالش‌های اخلاقی و هویتی در هنر دیجیتال مبتنی بر داده (Data-driven Art)

آثار مبتنی بر داده‌های جمع‌آوری‌شده از کاربران، مسائل اخلاقی زیادی ایجاد می‌کنند: حفظ حریم خصوصی، تحریف داده، کنترل‌پذیری مخاطب. مسئله پژوهش «فقدان چارچوب اخلاقی برای هنر داده‌محور» است.

۴) بازتعریف بدن در فضای واقعیت مجازی و پساانسان‌گرایی در هنر دیجیتال

بدن در VR و Metaverse شکل جدیدی یافته؛ مرزهای فیزیکی و هویت بدنی تغییر کرده‌اند. نظریه‌های سنتی هنر برای تحلیل آن کافی نیستند. مسئله، «نیاز به نظریه جدید درباره بدنیت دیجیتال و هویت پساانسانی» است.

۵) مطالعهٔ تأثیر آثار دیجیتال تعاملی بر رفتار اجتماعی و ادراک فرهنگی مخاطبان

آثار دیجیتال تعاملی فقط هنر نیستند؛ رفتار مخاطب را شکل می‌دهند. اما مکانیسم‌های شناختی، احساسی و اجتماعی این تأثیرات هنوز در ایران مطالعه نشده است. مسئله پژوهش «چگونگی تأثیر هنر دیجیتال تعاملی بر رفتار و ادراک فرهنگی» است.

۵ بیان مسئله برای ارشد – مطالعات موزه
۱) ضعف تعامل‌پذیری در نمایشگاه‌های موزه‌ای و کاهش مشارکت بازدیدکنندگان

در بسیاری از موزه‌های ایران، نمایشگاه‌ها هنوز بر مبنای شیءمحوری طراحی می‌شوند و تعامل بازدیدکننده با آثار بسیار محدود است. این مسئله باعث کاهش مشارکت، یادگیری و تجربه‌گریزی بازدیدکنندگان شده است. بنابراین نیاز است میزان اثرگذاری ابزارهای تعاملی بر تجربه مخاطب بررسی شود.

۲) چالش‌های حفاظت پیشگیرانه در موزه‌ها به‌دلیل کمبود استانداردهای محیطی

بسیاری از موزه‌ها فاقد استانداردهای دقیق برای کنترل نور، دما، رطوبت و آلودگی هستند. این کمبود باعث آسیب‌پذیری آثار، افزایش هزینه‌های مرمتی و کاهش عمر مفید اشیا می‌شود. مسئله اصلی، «نبود پروتکل‌های بومی حفاظت پیشگیرانه» است.

۳) عدم کفایت نظام‌های راهنمای بازدید (Guidance System) برای مخاطبان با نیازهای ویژه

بازدیدکنندگان دارای معلولیت‌های بینایی، شنوایی و حرکتی با موانع متعدد مواجه‌اند. نبود راهنماهای لمسی، صوتی و مسیرهای استاندارد باعث می‌شود این افراد تجربه موزه‌ای برابر نداشته باشند. مسئله، «فقدان نظام جامع راهنمایی فراگیر» است.

۴) ضعف روایت‌گری (Storytelling) در موزه‌ها در انتقال مفاهیم تاریخی

گرچه بسیاری از آثار ارزشمند هستند، اما روایت مناسبی درباره آن‌ها به بازدیدکننده ارائه نمی‌شود. روایت‌گری ضعیف موجب کم‌ارزش دیده شدن آثار و کاهش اثر آموزشی موزه می‌شود. مسئله اصلی «نبود الگوی علمی روایت‌گری موزه‌ای» است.

۵) کمبود مشارکت اجتماعی و فرهنگی جامعه محلی در برنامه‌های موزه

موزه‌ها معمولاً نقش فعالی در جامعه محلی خود ندارند. این مسئله باعث کاهش هویت‌سازی، مشارکت اجتماعی و حمایت مردمی می‌شود. مشکل، «فاصله میان موزه و جامعه» است که باید بررسی و حل شود.

 ۵ بیان مسئله برای دکتری – مطالعات موزه

(پیشرفته، نظری‌تر و بین‌رشته‌ای)

۱) نبود نظریه بومی «موزه‌داری مشارکتی» متناسب با فرهنگ و ساختار اجتماعی ایران

موزه‌های جهان به‌سمت مشارکت‌محوری حرکت می‌کنند؛ اما ایران فاقد نظریه مشخص و بومی‌شده برای این مدل است. مسئله، «نیاز به چارچوب نظری ایرانی برای مشارکت جامعه در موزه‌ها» است.

۲) چالش‌های دیجیتالی‌شدن موزه‌ها و پیامدهای فرهنگی و هویتی آن

دیجیتالی‌سازی مجموعه‌ها، تورهای مجازی و هوش مصنوعی تجربه موزه را دگرگون کرده‌اند، اما پیامدهای فرهنگی، اخلاقی و آموزشی این گذار هنوز در ایران بررسی نشده است. مسئله پژوهش «تأثیر دگرگونی دیجیتال بر هویت موزه‌ای و تجربه بازدید» است.

۳) بازتعریف نقش موزه در اقتصاد خلاق و گردشگری فرهنگی

موزه‌ها یکی از بخش‌های مهم اقتصاد خلاق هستند، اما در ایران نقش و اثرگذاری اقتصادی آن‌ها روشن نیست. مشکلات ساختاری، نبود بازاریابی فرهنگی و ضعف تعامل با گردشگری مانع استفاده از ظرفیت موزه‌ها شده است. مسئله، «نیاز به مدل اقتصادی جدید برای موزه‌ها» است.

۴) بحران معنا در موزه‌های تاریخی: چالش‌های بازنمایی و روایت در عصر پسا‌حقیقت

در عصر شبکه‌های اجتماعی و اطلاعات ضد‌واقعیت، چگونه موزه‌ها باید روایت‌های درست تاریخی را حفظ کنند؟ بسیاری از موزه‌ها با بحران اعتماد و چالش‌های روایت‌گری مواجه‌اند. مسئله تحقیق «چگونگی بازنمایی معتبر تاریخ در عصر پسا‌حقیقت» است.

۵) فقدان مدل یکپارچه ارزیابی تجربه بازدیدکننده در موزه‌های ایران

در دنیا مدل‌های علمی مانند UX، Visitor Journey و Audience Research وجود دارد، اما در ایران ارزیابی بازدیدکننده هنوز غیرسیستماتیک، تجربی و ناقص است. مسئله، «ضرورت تدوین مدل جامع ارزیابی تجربه بازدیدکننده» است.

۵ بیان مسئله برای ارشد انیمیشن
۱) تأثیر طراحی کاراکتر مبتنی بر روان‌شناسی رنگ بر درک هیجانی مخاطب کودک

با وجود رشد انیمیشن کودک، هنوز در ایران تحلیل دقیق و علمی درباره نقش رنگ در شخصیت‌پردازی انجام نشده است. بسیاری از آثار، رنگ را به شکل تجربی انتخاب می‌کنند و اثر آن بر هیجان، توجه و اضطراب مخاطب کودک مشخص نیست. این پژوهش به بررسی مسئله «فقدان الگوی علمی برای انتخاب رنگ در طراحی کاراکتر کودک» می‌پردازد.

۲) تحلیل تأثیر میزان اغراق (Exaggeration) در حرکات کاراکتر بر حس باورپذیری در انیمیشن دوبعدی

بسیاری از دانشجویان و سازندگان تازه‌کار نمی‌دانند حد بهینه اغراق حرکتی چیست؛ اغراق کم باعث خشک شدن حرکت و اغراق زیاد موجب کاریکاتوری شدن نقش می‌شود. نبود معیار مشخص، کیفیت آثار دانشجویی را کاهش داده است. این پژوهش به دنبال یافتن «نقطه تعادل اغراق» از طریق تحلیل نمونه‌ها و تست مخاطب است.

۳) بررسی نقش استوری‌بورد حرفه‌ای در کاهش هزینه‌ها و افزایش انسجام روایت در تولید انیمیشن کوتاه

استوری‌بورد مرحله‌ای کلیدی است اما در بسیاری از پروژه‌ها در ایران به‌صورت ناقص یا غیرحرفه‌ای اجرا می‌شود و باعث افزایش هزینه‌های اصلاحات و از دست رفتن انسجام روایت می‌گردد. مشکل اصلی «نبود استاندارد تولید استوری‌بورد علمی و کاربردی» است.

۴) تأثیر انتخاب سبک بصری (Visual Style) بر میزان درگیری عاطفی مخاطب در انیمیشن مستقل

کارگردانان انیمیشن مستقل معمولاً سبک بصری را براساس سلیقه یا امکانات انتخاب می‌کنند، نه تحلیل اثرگذاری آن بر احساس مخاطب. مسئله، «فقدان معیار برای سنجش ارتباط سبک با پیام عاطفی» است.

۵) واکاوی چگونگی بازنمایی فرهنگ ایرانی در انیمیشن‌های کوتاه معاصر

بسیاری از انیمیشن‌های ایرانی یا بیش‌ازحد نمادگرا هستند یا کلیشه‌های فرهنگی را تکرار می‌کنند. هنوز پژوهش منسجمی درباره «روش‌های موفق و ناکام بازنمایی فرهنگ ایرانی در قالب‌های بصری» انجام نشده است.

 ۵ بیان مسئله برای دکتری انیمیشن (پیشرفته، نظری، و بینارشته‌ای)
۱) طراحی مدل نظری «روایت چندلایه» در انیمیشن و تحلیل تأثیر آن بر تجربه شناختی مخاطب

روایت خطی در انیمیشن‌های معاصر جای خود را به روایت‌های شبکه‌ای، چندلایه و غیرخطی داده است، اما نظریه جامع در حوزه انیمیشن درباره این نوع روایت وجود ندارد. مسئله، «عدم وجود چارچوب نظری برای طراحی و تحلیل روایت پیچیده در انیمیشن» است.

۲) تدوین الگوی بومی «زیبایی‌شناسی انیمیشن ایرانی» بر اساس هنرهای تجسمی و روایت ایرانی

با وجود تولید گسترده انیمیشن در ایران، هنوز نظریه مشخص و تعریف‌شده‌ای درباره ویژگی‌های زیبایی‌شناختی انیمیشن ایرانی وجود ندارد. این پژوهش به مسئله «نبود نظریه یکپارچه درباره هویت بصری انیمیشن ایرانی» می‌پردازد.

۳) نقش هوش مصنوعی در تحول تولید و روایت انیمیشن: فرصت‌ها، تهدیدها و آینده‌پژوهی

فناوری‌های هوش مصنوعی، طراحی کاراکتر، حرکت و حتی روایت را دگرگون کرده‌اند، اما هنوز جایگاه آن‌ها در نظام تولید انیمیشن و تأثیرشان بر خلاقیت، اقتصاد و نیروی انسانی مشخص نیست. مسئله پژوهش «چگونگی تأثیر هوش مصنوعی بر آینده هنر و صنعت انیمیشن» است.

۴) بررسی «هویت کاراکتر» در انیمیشن‌های فراملی (Transnational Animation) و نقش رسانه‌های جهانی در استانداردسازی شخصیت‌پردازی

در عصر پلتفرم‌های جهانی، شخصیت‌ها برای مخاطب جهانی طراحی می‌شوند. این امر باعث یکسان‌سازی فرهنگی و حذف ظرایف محلی شده است. مسئله تحقیق بررسی «تحول هویت کاراکتر در مواجهه با جهانی‌شدن انیمیشن» است.

۵) مطالعه‌ای میان‌رشته‌ای درباره «جسمیت دیجیتال» (Digital Corporeality) و تحول بدن کاراکتر در انیمیشن سه‌بعدی

بدن در انیمیشن سه‌بعدی دچار تحول شده: از بدن رئالیستی تا بدن اغراق‌شده، انتزاعی و پساانسانی. نظریه‌های سنتی بدن پاسخگوی این تغییرات نیستند. مسئله پژوهش «نیاز به نظریه جدید درباره بدن دیجیتال در انیمیشن» است.