اهمیت رسیدن به یک نوآوری مبدعانه در نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد و نیز رساله دکتری یکی از چالشی ترین بخشهای آن است، شاید تا به حال بارها و بارها از اساتید و یا مدیران خود شنیده باشید که در زمان انجام هرکاری سعی کنید از قدرت خلاقیت و نوآوری خودتان بهره ببرید. همانطور که می دانید وجود نوآوری در انجام هرکاری می تواند مفید بوده و نتایج مطلوبی را ایجاد کند.
چرا که راه حل های خلاقانه معمولا به دنبال بهترین روش ها برای انجام هرکاری هستند.
اما در فرآیند پروپوزال نویسی که هدف آن شناسایی یک مشکل و ارائه راه حل است چطور؟
آیا می توان از مفهوم نوآوری و خلاقیت در این فرآیند نیز بهره برد؟
پاسخ به این سوال بله است. نوآوری در پروپوزال یا هر تحقیق علمی دیگر نیز از اهمیت بسیار بالا و غیرقابل انکاری برخوردار می باشد چرا که در هر تحقیق علمی باید به دنبال شناسایی مشکلات سازمانی یا اجتماعی بوده و راه حل های کاربردی و موثر برای آنها ارائه کنید.
به یاد داشته باشید که یک تفاوت عمده بین نوآوری (innovation) و اختراع (invention) وجود دارد و معمولا در زمان نگارش پروپوزال دانشجویان به این نکته دقت نمیکنند.
اختراع (invention) به معنای ابداع و ارائه یک مسیر یا تئوری جدید از میان تئوری های موجود است. چیزی که در گذشته هیچ محقق یا پژوهشگری آن را انجام نداده است و یکی از معنا های دیگر نوآوری، ارائه روشی جدید برای اثبات یا توسعه تئوری های موجود می باشد.
اما برای اینکه بتوانید مهارت نوآوری خودتان را در پروپوزال نویسی تقویت کنید نیاز است که به فاکتورهای زیر دقت کافی داشته باشید.
1. ایده پردازی کنید: زمانی که قصد دارید یک روش یا تئوری نوآورانه در نگارش پروپوزال مطرح کنید در مرحله اول ایده های خودتان را در ارتباط با آن مشکل ارائه نمایید.برای مثال فرض کنید شما قصد دارید بر روی افزایش بهره وری کارکنان در بانک های دولتی کار کنید.
ایده های شما در مورد افزایش بهره وری چیست؟
آیا از طریق افزایش حقوق می توان این کار را انجام داد؟ نظرتان در مورد سهیم کردن کارکنان در سود چیست؟
آیا اگر کارکنان در فرآیند تصمیم گیری سهیم باشند بهره وری آنها بالا می رود؟
و هزاران فاکتور دیگر!در این زمینه باید سعی کنید تمامی ایده هایتان را از محتمل ترین تا عجیبترین و غیر محتمل ترین دسته بندی کرده و در میان مقالات علمی به دنبال اشتراکات باشید.
2. شناخت خودتان از موضوع را بالا ببرید: پیش از اینکه بتوانید یک ایده خلاقانه یا نوآورانه در مورد یک موضوع ارائه کنید باید آن را به خوبی شناخته و ابعاد آن را مورد بررسی قرار داده باشید.بدون شناخت نسبت به یک موضوع نمیتوانید به درستی عوامل و فاکتورهای موثر بر آن را نیز بشناسید.
بنابراین سعی کنید قبل از ایده پردازی و ارائه راه کار خلاقانه، مقالات مرتبط با موضوع پروپوزالتان را مورد بررسی قرار دهید.
3. روندهای موجود را ارزیابی کنید: ماهیت ارایه پروپوزال بیان و معرفی یک مسئله و ارائه راه حل برای آن است. اما در برخی مواقع ممکن است مسئله موجود در جامعه یا سازمان راه حل داشته باشد ولی راه حل موجود اثربخش نبوده و حالا میتوان راه های بهتری را برای انجام آن مورد بررسی قرار داد.
فرض کنید شما به دنبال راه حلی برای افزایش بهره وری خط تولید در شرکت X هستید.
در حال حاضر خط تولید فعال بوده و در حال تولید است اما روش های بهتر و موثرتری نیز برای افزایش تولید با هزینه های کمتر نیز وجود دارد که شما باید آنها را مورد بررسی قرار دهید.
معمولا همین مسئله برای فضای جامعه نیز وجود دارد و تنها باید با دید خلاقانه ای به مسائل نگاه کرد.
4. از متخصصان کمک و مشاوره بگیرید: یکی دیگر از روش ها برای دستیابی به نوآوری در تدوین و نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد و دکتری استفاده از نظر کارشناسان و متخصصان در قالب طوفان فکری یا brain storm است.
در این روش می توانید ایده های مختلف مطرح شده را بررسی کرده و در نهایت آنها را ترکیب کنید و یا یکی از آنها را تعدیل و اصلاح کرده و در پژوهش خودتان مورد استفاده قرار دهید.
استفاده از نوآوری در فرآیند نگارش پروپوزال از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است چرا که موجب می شود تحقیق شما برای جامعه ارزش افزوده ایجاد کرده و با جایگاه شایسته ای مطرح شود.
از طرف دیگر نوآوری در پروپوزال معادل کانتریبیوشن درتحقیق علمی است که نشان می دهد پژوهش ارائه شده تا چه اندازه می تواند تئوری های موجود را توسعه داده و بهبود ببخشد.
