بسياري‌ از داوطلبان‌ آزمون‌ سراسري‌ كه‌ رشته‌ مهندسي‌ هوا فضا را انتخاب‌ مي‌كنند، اطلاع صحيحي‌ نسبت‌ به‌ اين‌ رشته‌ ندارند‌ و آن‌ را با خلباني‌ يا نجوم‌ اشتباه‌ مي‌گيرند. در حالي‌ كه‌ هدف‌ اين‌ رشته‌ آماده‌ كردن‌ مهندسي‌ است‌ كه‌ بتواند در زمينه‌ طراحي‌، ساخت‌ و آزمايش‌ هواپيما فعاليت‌ كند. در واقع‌ كار مهندس‌ هوا فضا قبل‌ از بيرون‌ آمدن‌ هواپيما از كارخانه‌ است‌ و او در مورد چگونگي‌ به‌ پرواز درآوردن‌ يك‌ هواپيما آموزش‌ نمي‌بيند. به‌ عبارت‌ ديگر مهندسي‌ هوا فضا مجموعه‌اي‌ از علوم‌ و توانايي‌هاي‌ علمي‌ و عملي‌ در زمينه‌ تحليل‌، طراحي‌ و ساخت‌ وسايل‌ پرنده‌ نظير هواپيماها، بالگردها، گلايدرها، موشك‌ها و ماهواره‌ها است‌.

اين‌ رشته‌ بر چهار پايه‌ آئروديناميك‌ ، جلوبرندگي‌ ، مكانيك‌ پرواز و سازه‌هاي‌ هوافضايي‌ استوار است‌.كه در اين ميان آئروديناميك به مطالعه و بررسي جريان هوا، محاسبه نيروها و گشتاورهاي ناشي از آن بر روي جسم پرنده مي‌پردازد و مهندس هوافضا با فراگيري اين علم به تحليل جريان‌هاي پيچيده در اطراف اجسام پرنده پرداخته و با به دست آوردن نيروهاي آئروديناميكي امكان بررسي پايداري و طراحي سازه را فراهم مي‌كند. جلوبرندگي به مطالعه و بررسي سيستم‌هاي جلوبرنده اعم از موتورهاي پيستوني، توربيني، راكت‌ها و نحوه توليد نيروي رانش در آنها مي‌پردازد. مكانيك پرواز به مطالعه و بررسي رفتار و حركات جسم پرنده با استفاده از اطلاعات آئروديناميكي، هندسي و وزني مي‌پردازد در واقع علم مكانيك پرواز از عملكرد تشكيل مي‌شود و عملكرد به بررسي بُرد، مسافت نشست و برخاست، مداومت پروازي در سرعت‌هاي مختلف و پايداري و كنترل وسايل پرنده مي‌پردازد و در نهايت سازه‌هاي هوافضايي به مطالعه و بررسي سازه‌هاي هواپيما و ديگر وسايل پرنده مي‌پردازد و هدف آن طراحي سازه‌هايي است كه علاوه بر استحكام كافي در برابر بارهاي آئروديناميكي و ساير بارهاي استاتيكي وارد بر وسايل پرنده ، حداقل وزن را نيز داشته باشند.

توانايي‌هاي‌ لازم :
زيربناي‌ اين‌ رشته‌ رياضيات‌ است‌ و همچنين‌ فيزيك‌ و شيمي‌ تا حدودي‌ لازم‌ مي‌باشد و بيشتر دروس‌ اين‌ رشته‌ به‌ زبان‌ انگليسي‌ است‌. مهندسي‌ هوا فضا يك‌ رشته‌ فني‌ است‌ و عموماً كساني‌ كه‌ وارد رشته‌هاي‌ فني‌ مي‌شوند، بايد آمادگي‌ كار در كارخانجات‌ را داشته‌ باشند و همچنين‌ بايد افرادي‌ قوي‌ و داراي‌ پشتكار باشند. موقعيت‌ شغلي‌ در ايران : مهندسين‌ هوا فضا مي‌توانند در صنايع‌ و مؤسسات‌ تحقيقاتي‌ هواپيمايي‌، موشكي‌ و ماهواره‌ فعاليت‌ كنند. همچنين‌ در كليه‌ مؤسسات‌ و سازمان‌هايي‌ كه‌ به‌ نحوي‌ از وسايل‌ پرنده‌ استفاده‌ مي‌كنند، به‌ عنوان‌ كارشناس‌ تحقيق‌ در عمليات‌ و تعمير و نگهداري‌ فعاليت‌ نمايند. از سوي‌ ديگر چون‌ سازه‌ اتومبيل‌ و كشتي‌ مشتركات‌ زيادي‌ با سازه‌ يك‌ هواپيما دارد و توربين‌هاي‌ گاز يك‌ نيروگاه‌ يا ايستگاه‌ پمپ‌گاز همانند يك‌ موتور جت‌ تحليل‌ و طراحي‌ مي‌گردد، يك‌ مهندس‌ هوا فضا علاوه‌ بر شركت‌هاي‌ هوايي‌ در نيروگاه‌ها، صنايع‌ نفت‌ و گاز و صنايع‌ خوردوسازي‌ فرصت‌هاي‌ شغلي‌ خوبي‌ دارد. علاوه‌ بر ساخت‌ هواپيما فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ مي‌توانند در فرودگاهها در قسمت‌ تعمير و نگهداري‌ هواپيما‌ و همچنين‌ در صنايع‌ دفاع‌ روي‌ طراحي‌ موشك‌ و جنگ‌افزارها فعاليت‌ كنند يا مي‌توانند روي‌ آئروديناميك‌ خودروها، سازه‌هاي‌ خودروسازي‌ و توليد توربين‌هاي‌ بخار براي‌ توليد برق‌ كار كنند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

  • دروس‌ اصلي‌:

نقشه‌كشي‌ ، استاتيك‌، مقدمه‌اي‌ بر مهندسي‌ هوا فضا، مكانيك‌ سيالات‌، رياضي‌ مهندسي‌، ديناميك‌، ترموديناميك‌ ، مباني‌ برق‌ ، ارتعاشات‌، مقاومت‌ مصالح‌، كنترل‌ اتوماتيك‌، علم‌ مواد، انتقال‌ حرارت‌، آزمايشگاه‌ موتور انتقال‌.

  • دروس‌ تخصصي‌:

آيروديناميك‌ ، مكانيك‌ پرواز ، آزمايشگاه‌ آيروديناميك‌ ، طراحي‌ هواپيما ، تحليل‌ سازه‌ها، اصول‌ جلوبرندگي‌، زبان‌ تخصصي‌، طراحي‌ سازه‌هاي‌ هوايي‌ ، پروژه‌.(بسياري از درس‌هاي اين رشته همراه با آزمايشگاه است).


دانشگاه های پذیرنده : صنعتی امیر کبیر – تهران ، صنعتی شریف – تهران ،علوم و فنون هوایی شهید ستاری –تهران ، امام حسین (ع) – تهران ، صنعتی مال اشتر – شاهین شهر اصفهان ، دانشگاه صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی و تکنولوژی هوایی مسکو
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

مهندسی هوافضا

مقدمه:

بمنظور تربیت متخصصان متعهد در صنایع هوائی اعم از نظامی و غیرنظامی و همچنین ایجاد صنایع مستقل و غیروابسته در این زمینه پس از بررسی و پژوهش در زمینه نیازهای موجود اعم از طراحی، ساخت، تعمیر و نگهداری وسائل پرنده و ملحقات مربوطه، مجموعه کارشناسی مهندسی هوافضا با مشخصات زیر در محدوده، دوره "کارشناسی" تدوین شده است.

1-     تعریف و هدف:

این مجموعه یکی از مجموعه های آموزش عالی است که ضمن ارائه مقدمات و اصول مهندسی هوافضا در سطح کارشناسی، متخصصینی جهت فعالیت در صنایع مربوط به هواپیما، هلیکوپتر و اشنا به اصول مهندسی هوافضا و غیره تربیت میکند.

2-     طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط دوره این مجموعه 4 سال است و کلیه دروس آن در 8 ترم برنامه ریزی میشود. دانشجویان موظفند 3 واحد بعنوان پروژه اخذ نمایند و در یک تابستان در مهندسی هوافضا اعم از نظامی و عمومی کارآموزی انجام دهند.

3-     نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره قادرند کادر متخصص مورد نیاز در محاسبات طراحی و ساخت قسمتهائی از صنایع مختلف هواپیمائی، هلیکوپترسازی، موشکی و صنایع مشابه دیگر را تامین نمایند.

4-     ضرورت و اهمیت:

باید توجه داشت که صنایع هوافضا در دنیا یکی از پیشروترین زمینه های تحقیقاتی است و همواره موجبات ترقی و جهش در سایر رشته های علوم مهندسی را فراهم ساخته و در این راستا بودجه های عظیم نظامی و غیرنظامی را به خود اختصاص داده است. موضوعاتی از قبیل طراحی و ساخت هلیکوپتر، هواپیمای بدون سرنشین، بدون موتور، عمود پرواز یا جنگنده از یک طرف و ساخت پایگاههای فضایی، مسافرت به کرات دیگر و جنگ ستارگان از طرف دیگر جامعیت و حساسیت این رشته را بیش از پیش روشن می سازد.

5-     تعداد واحدهای درسی مجموعه:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 142 واحد که 10 واحد آن عبارتند از پروژه و کارگاه، این تعداد واحد بصورت زیر تقسیم بندی شده اند:

1- دروس عمومی                     20 واحد

2- دروس پایه                         24 واحد

3- دروس اصلی                       49 واحد

4- دروس تخصصی                  30 واحد

5- دروس تخصصی اختیاری       9 واحد

6- دروس کارگاهی، پروژه          8 واحد

7- کارآموزی                          2 واحد

دروس پایه

ردیف نام درس واحد

14

15

16

17

18

19

20

21

22

ریاضی عمومی 1

فیزیک 1

ریاضی عمومی 2

فیزیک 2

الگوریتم ها و برنامه سازی کامپیوتر

معادلات دیفرانسیل

آزمایشگاه فیزیک 1

محاسبات عددی

آزمایشگاه فیزیک 2

4

3

4

3

3

3

1

2

1

جمع 24

دروس اصلی مهندسی هوا و فضا

ردیف نام درس واحد

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

استاتیک

مبانی مهندسی برق و الکترونیک

دینامیک

مقاومت مصالح

ریاضیات مهندسی

آزمایشگاه مبانی مهندسی برق و الکترونیک

مقدمه ای بر مهندسی هوافضا

مکانیک سیالات

ترمودینامیک 1

آزمایشگاه مقاومت مصالح

آزمایشگاه مکانیک سیالات

ترمودینامیک 2

ارتعاشات مکانیکی

علم مواد

کنترل اتوماتیک

انتقال حرارت

آزمایشگاه ترمودینامیک و انتقال حرارت

نقشه کشی صنعتی 1

نقشه کشی صنعتی 2

تحلیل سازه های هوائی

3

3

4

3

3

1

2

3

3

1

1

2

3

3

3

3

1

2

2

3

جمع 49

دروس تخصصی

ردیف نام درس واحد

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

آترودینامیک 1

آترودینامیک 2

طراحی هواپیما 1

آزمایشگاه آئرودینامیک 1

مکانیک پرواز 1

مکانیک پرواز 2

زبان تخصصی مهندسی هوافضا

اصول جلوبرنده ها

طراحی هواپیما 2

آزمایشگاه آترودینامیک 2

طراحی سازه های صنایع هوایی

3

4

3

1

3

4

2

3

3

1

3

جمع 30

دروس تخصصی اختیاری (9 واحد)

ردیف نام درس واحد

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

مقاومت مصالح 3

تئوری تنش حرارتی

پلاستیسیته عملی و تغییر شکل فلزات

آئروالاستیسیته

طراحی اجزاء 1

طراحی اجزاء 2

آمار و احتمالات

آئرودینمیک 3

آئرودینامیک هلیکوپتر

روشهای تجربی در آئرودینامیک

تئوری آئرودینامیک ملخ

جریان لزج

مقدمه ای بر مکانیک سیالات عددی

مکانیک مدارهای فضائی

موتورهای احتراق داخلی

سوخت و احتراق

اصول راکتها

توربوماشینها

مدیریت صنعتی

طراحی، کنترل و کاربرد سیستمم های ماهواره ای

سیستمهای اتوماتیک در فضا

3

3

3

3

3

4

3

3

3

3

3

3

3

2

3

3

3

3

2

3

3

جمع 18

دروس کارگاهی – پروژه و کارآموزی

ردیف نام درس واحد ساعات

75

76

77

78

79

کارگاه ورقکاری و جوشکاری در صنایع هوایی

کارگاه ابزار دقیق و اندازه گیری در هواپیما

کارگاه موتور – بدنه و سیستمهای هواپیما

پروژه تخصصی

کارآموزی

1

2

2

3

2

51

68

68

216

جمع 10 403

آیا تصور می کنید که مهندس شیمی ؛ یعنی حفظ فرمولهای ریز و درشت و کار در آموشگاه های شیمی ؟ آیا فکر می کنید که دانشجویان این رشته باید شیفته علم شیمی باشند ؟اصلاً هیچ فکر کرده اید کهئچرا فقط داوطلبان گروه ریاضی و فنی می توانند وارد این رشته شوند ؟ آیا می دانید که مهندس شیمی زائیده ضرورت و نیاز صنعت مکانیک ، الکترونیک و عمران است؟ برای مثال به مرور زمان صنعت به مهندس مکانیکی احتیاج پیدا کرد که از تحولاو فرآینده ای شیمیایی اطلاع داشته باشد و بتواند دستگاه هایی را طراحی کند که در انها فرآینده های شیمیائی اتفاق می افتد .

در نتیجه شروع بع تربیت مهندسین مکانیکی کرده که بیش ار معمول تحصیل کردگان این رشته از علم شیمی مطلع باشند و این دسته از متخصصان ، همان مهندسین شیمی هستند . این رشته با 9 گرایش صنایع غذایی ، صنایع شیمیائی معدنی ، صنایع گار ، صنایع پتروشیمی ، صنایع پلیمر ، صنایع پالایش ، طراحی فرآیندهای صنایع نفت ، بهره برداری از منایع نفت و شیمیائی سلولزی ؛ یکی از رشته های گسترده دانشگاهی است . البته در دوره گارشناسی هریک از گرایش های فوق تنها 12 یا 13 واحد تخصصی دارند و بیشتر واحدهایشان مشترک است .

  • گرایش صنایع شیمیائی معدنی

اکتشاف و استخراج مواد معدنی به رشته معدن باز می گردد اما فرآورده های مواد معدنی در حیطه مهندسی شیمی گرایش شیمیایی معدنی قرار دارد هر کارخانه تولید مواد غیر آلی مثل سیمان ، گچ ، شیشه نسوز و دیرگداز داری یک فرایند است ؛ یعنی از زمانیکه مواد اولیه وارد کارخانه می شود تا زمانی که محصول خارج می گردد ، فرآیندی روی ان انجام می گیرد که طراحی این فرآیند بر عهده مهندس شیمی صنایع شیمیائی معدنی است . همچنین تولید هر ماده معدنی مثل کودها ی شیمیائی معدنی ، حشره کش ها ، نمک ها و رنگ های معدنی و حتی لعاب روی کاشی ها در حیطه کار مهندس شیمی این گرایش قرار دارد .

درس های این رشته در طول تحصیل:

دروس مشترک در گرایش های مختلف مهندس شیمی :

ریاضیات عمومی ، شیمی عمومی ، فیزیک ، معادلات دیفرانسیل ، ترمودینامیک ، موازنه انرژی و مواد ، ریاضیات مهندسی ، نقشه کشی صنعتی ، برنامه نویسی و شناخت کامپیوتر ، شیمی آلی ، استاتیک و مقاومت مصالح ، مکانیک سیالات ، انتقال حرارت ، شیمی تجزیه ، شیمی فیزیک ، انتقال جرم ، عملیات واحد ، کنترل فرآیندها ، طرح و اقتصاد مهندسی ، کاربرد ریاضیات در مهندسی شیمی ، کارگاه ، پروژه یا طراحی پروژه (بسیاری از درس های این رشته همراه با آزمایشگاه است )

دروس تخصصی گرایش صنایع شیمیائی معدنی :

مهندسی احتراق ، صنایع شیمیائی معدنی ، عملیات واحد صنعتی مکانیکی .

  • گرایش صنایع پتروشیمی

وظیفه مهندسی پتروشیمی طراحی دستگاه ها و فرایند تولید مواد مختلف از جمله کود های شیمیایی ، شوینده ها ، فرآورده های پلیمری (مواد اولیه پلاستیک ها، لاستیک ها و الیاف مصنوعی) و مواد شیمیائی (اسید ها ، حلال ها ) از نفت و برش های نفتی است .دروس تخصصی دانشجویان این رشته بیشتر به در مورد کاتالیزور های صنعتی است که در راکتورها بکار می رود .

دروس تخصصی گرایش صنایع پترشیمی :

فرآیند های پتروشیمی ، مقدمات و پالایش ، مبانی و تکنولوژی پلیمر

گرایش صنایع گاز

عمق چاهی که برای استخراج گاز زده می شود ، قطر لوله ای که گاز را از چاه به پالایشگاه یا از پالایشگاه به شبکه های شهری منتقل می کند ، نحوه انتقال گاز از چاه به پالایشگاه ، نحوه کرفتن گار از این مواد (برای جلوگیری از خورده شدن لوله ها ) ، نحوه شیرین کردن گار ترش (گاز اولیه ای که از چاه استخراج می شود و قابل مصارف شهری و ... نیست ) همه در حیطه فعالیت یک مهندس شیمی گرایش گاز قرار دارد .

  • دروس تخصصی گرایش صنایع گاز :

انتقال و توزیع گاز ، فرآیند گاز ، مهندسی احتراق

گرایش صنایع پلیمر

این گرایش تا سال 1362 یکی از گرایش های مهندسی شیمی بود ، اما در حال حاضر بعنوان یک رشته مستقل با دو گرایش صنایع پلیمری و تکنولوژی و علوم رنگ در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی ارائه می شود . البته هنوز در تعداد محدودی از دانشگاه های کشور مهندسی پلیمر یکی از گرایش های مهندس شیمی است و دانشجویان این گرایش نهایتاً در یکی از زمینه های پلیمر مثل فرآیند شکل دهی پلیمر یا طراحی واحد های صنعتی تولید پلیمر تبحر پیدا می کنند .

  • گرایش شیمیایی سلولزی

یک مهندس شیمی گرایش شیمیائی سلولزی در زمینه تبدیل چوب به کاغذ تخصص دارد به همین دلیل نیز محل تحصیل دانشجویان این رشته در دانشگاه فنی پردیس 3 واقع در استان گیلان – رضوان شهر (چوکا) می باشد . قسمت عمده چوب از سلو لز تشکیل شده است . همچنین ضایعات کشاورزی مثل پوست برنج ، سبوس برنج و ضایعات برگ درختان دارای مقادیر قابل توجهی سلولز است که این ضایعات در بسیاری از نقاط بعنوان یک عنصر مزاح سوزانده شده و باعث آلودگی محیط زیست می شود . اما امروزه در کشورهای دیگر از همین ضایعات برای تولید یک نوع سوخت بنام " آتانول" که در ترکیب با بنزین سوخت بسیار خوبی است ؛ استفاده می شود. و در این فرآیند مهندسین شیمیائی سلولزی نقش بسیار مهمی را بر عهده دارند .

  • گرایش صنایع غذایی

یکی از کاربرد های مهندسی شیمی در تولید مواد غذایی و بخش های صنایع غذایی مانند میکرو بیولوژی غذا ، شیمی غذا و کنترل کیفی صنایع غذایی است . برای مثال در سوپر مارکت ها و فروشکاه ها مواد غذایی بیشتر به حالت کنسرو وجود دارد که تهیه این کنسرو ها با حفظ اصول ایمنی و بهداشتی نیازبه یک سری محاسبات دارد که این محاسبات توسط یک مهندس شیمی صنایع غذایی انجام می گیرد . همچنین طراحی دستگاه هایی که فرآیند خشک کردن را انجام می دهند مثل غذاهای بچه که به صورت پودر تهیه می شوند و طراحی دستگاه های استرلیزه ، پاستوریزه و منجمد کننده برعهده متخصصین همین رشته است .

  • دروس تخصصی گرایش صنایع غذایی:

میکروبیولوژی عمومی ، شیمی مواد غذایی ، میکروبیولوژی مواد غذایی ، صنیع غذایی ، بیوشیمی مواد غذایی ، تغذیه و بهداشت .

  • گرایش پالایش

گرایش پالایش به طراحی پالایشگا ه ها باز می گردد . یعنی دانشجوی این گرایش ، شیوه طراحی دستگاه هایی مثل برج های تقطیر ، دستگاه های جداکننده مایعات از مایعات و گاز ها از مایعات را می آموزد ؛ دستگاه هایی که مشتقات ایدروکربنی مثل بنزین و گازوئیل و مواد سنگین تر مثل قیر و شوینده ها را از نفت خام جدا ساخته و بدست می آورد .

  • دروس تخصصی گرایش پالایش:

مهندسی احتراق ، مهندسی پالایش ، فرآینده های پالایش

گرایش بهره برداری از منابع نفت

مهندس بهره برداری از منابع نفت مهندسی است که را ها و روش های بهر ه برداری بهینه از مخازن نفت را ارائه می دهد . در واقع یک مهندس بهره برداری از نفت با توجه به نوع مخزن نفت تعیین می کند که به یاری کدام یک از روش های موجود ؛ تزریق گاز ، تزریق آب ، تزریق مواد پلیمری یا ازدیاد حرارت می توان نفت را راحت تر و مقرون به صرفه بهره برداری کرد . امروزه اکثر مخازن نفت کشور ما دچار افت فشار شده اند . به همین دلیل نفت بصورت طبیعی به سطح زمین نمی رسد و در نتیجه حضور مهندسین بهره برداری از منابع نفت ، یک ضرورت اجتناب ناپذیر است .

  • دروس تخصصی گرایش بهره برداری از منابع نفت :

مهندسی مخازن هیدروکربوری ، ازدیاد برداشت ، حفاری و تولید ، شبیه سازی مخازن نفتی ، خواص ترمودینامیکی سیالات مواد متالورژی نفتی .

  • گرایش طراحی فراینده های صنایع نفت

فرآیند یعنی عملکرد یا روش و طریقی که بتوان به یاری آن ماده ای را از حالتی به حالت دیگر تغییر شکل داد و منظور از مهندسی طراحی فرآیندهای صنایع نفت یعنی فردی که روش این تغییر و تحول را طراحی کند . چون برای تبدیل یک ماده از حالت اولیه به حالتی خاص لازم است که دستگاه هایی طراحی شده و محاسباتی انجام بگیرد تا بتوان به نتیجه ای مطلوب دست یافت . طراحی صنایعی که بطور مستقیم یا غیر مستقیم وابسته به نفت خام یا فرآورده های پالایشگاه یا صنایع پتروشیمی است به مهندس شیمی گرایش طراحی فرآیندها مربوط می شود .ک مهندس شیمی گرایش طراحی فرآیند های صنایع نفت ، واکنش های خاصی را از شیمیست ها می کیرد و باتوجه به شرایط های محیطی ، اقتصادی و ... بهترین روش تولید موادشیمیائی و خالص سازی آنها را پیدا کرده و پیاده می کند .

  • دروس تخصصی گرایش طراحی فرآیندهای نفت :

فرایندهای پالایش نفت و گاز ، طراحی برج و مبدل ، تعیین مشخصات دستگاه ها ، سیستم های اندازه گیری .

توانائی های لازم :

رشته مهندس شیمی برخلاف تصور عامه مردم بیش از آن که در ارتباط با علم شیمی باشد همچون رشته های مهندسی دیگر در ارتباط با علم ریاضی است . به همین دلیل یک دانشجوی مهندسی شیمی در درجه اول باید در درس ریاضی قوی باشد و دو درس شیمی و قیزیک در مراحل بعدی قرار دارد . شاید جالب باشد که دانشجویان مهندسی شیمی نسبت به دانشجویان رشته های مهندسی دیگر ، تنها 9 واحد بیشتر شیمی می خوانند . در مقابل ، ریاضی در این رشته بسیار اهمیت دارد چون یک مهندس شیمی برای طراحی راکتور ، برج و مبدل نیاز به دانش ریاضی دارد .

همچنین دانشجوی این رشته باید دقت نظر زیادی داشته باشد زیرا در مهندسی شیمی علاوه بر آزمایش هایی در مقیاس بزرگ ، آزمایش هایی در مقیاس کوچک نیز وجود دارد . برای مثال در شیمی تجزیه ، بعضی از آزمایش ها در حد میلیونیم "" است . بدون شک در چنین آزمایشی اگر یک صدم گرم نیز اشتباه بشود ، خطا افزایش پیدا کرده و آزمایش بهم می ریزد .

موقعیت شغلی در ایران :

هرکارخانه تولیدی اعم از کوچک یا بزرگ نیاز به یک مهندس شیمی دارد . چون تقریباً تمام فرآیند های نوین از مواد شیمیایی استفاده می کنند . کشور ما نیز بعنوان یک کشور نفت خیز برای استخراج ، پالایش ، انتقال نفت و همچنین برای تبدیل نفت به فرآورده های شیمیایی که دارای ارزش افزوده بسیارزیادی هستند ، نیاز به مهندسین شیمی دارد . فعالیت در دوبخش مهم صنعت یعنی طراحی راکتور ها و طراحی دستگاه هایی که به جداسازی مواد می پردازند نیز تنها منحصر به مهندسین شیمی می شود .

علاوه بر صنایع نفت و گاز و پتروشیمی ، همه کارخانه ها از جمله کارخانه های سیمان ، سرامیک ، صنایع غذایی و حتی نیروگاه ها به مهندس شیمی نیاز دارند . فارغ التحصیل مهندسی شیمی صنایع غذایی بطور اختصاصی می تواند در کارخانه های تولید مواد غذایی یا داروسازی فعالیت کند .

دانشگاه های پذیرنده : اراک ، اصفهان ، تهران ، خلیج فارس- بوشهر، رازی کرمانشاه ، سمنان ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، شهید باهنر کرمان ، شیراز ، صنعتی اصفهان ، صنعتی امیر کبیر، صنعتی سهند - تبریز ، صنعتی شریف - تهران ، علم و صنعت ایران ، فردوسی مشهد ، کاشان ، گیلان – رشت ، مازندران – بابلسر ، محقق اردبیلی – اردبیل ، مجتمع عالی جندی شاپور – دزفول .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی


گرایشها : صنایع پتروشیمی ، صنایع گاز ، صنایع شیمیایی معدنی ، پلیمر ، سلولوزی ،طراحی فرآیندهای صنایع نفت ، پالایش ، بهره برداری از منابع نفت ، صنایع غذایی .

آيا اين بهترين روش است؟ اين سؤالي است كه فكر يك مهندس صنايع را دائماً به خود مشغول مي‌كند تا به اين وسيله بهترين راه را براي توليد محصول و حل مسائل و مشكلات يك واحد صنعتي يا خدماتي پيدا كند. در واقع فارغ‌التحصيل اين رشته تلاش مي‌كند تا با يك نگرش سازمان يافته‌، مسائل‌ و مشكلات‌ كارخانه‌ را تحليل‌ كرده‌ و به‌ گونه‌اي‌ عمل‌ كند كه‌ با حداقل‌ ورودي‌ مواد، حداكثر خروجي‌ را داشته‌ باشد. زيرا امكان دارد كه‌ طراحان‌ يك‌ واحد صنعتي‌ وقتي‌ مشغول‌ طراحي‌ مي‌شوند به مسائل‌ اقتصادي‌، افزايش‌ بهره‌وري‌ و ساير مسائل‌ توجه كافي نداشته باشند، اما يك‌ مهندس‌ صنايع‌ هنگام‌ برنامه‌ريزي‌ براي‌ اداره‌ كارخانه‌اي‌ كه‌ داراي‌ كارگران‌ زياد و ماشين‌ آلات‌ بسيار است‌ براي‌ مثال‌ به‌ اين‌ مسأله‌ توجه‌ مي‌كند كه‌ چگونه‌ مي‌توان‌ بيكاري‌ ماشين‌آلات‌ را به‌ حداقل‌ رساند و از نيروي‌ انساني‌ نيز بهترين‌ استفاده‌ را كرد و در ضمن‌ محصول‌ كارخانه‌ كمترين‌ ضايعات‌ را داشته‌ و نگهداري‌ و تعميرات‌ ماشين‌آلات‌ نيز به‌ بهترين‌ نحو انجام‌ بگيرد.
اين‌ رشته‌ در دوره‌ كارشناسي‌ داراي‌ چهار گرايش‌ توليد صنعتي‌ ، تحليل‌ سيستم‌ها، تكنولوژي‌ صنعتي‌ و ايمني‌ صنعتي‌ است‌. گرايش‌ توليد صنعتي‌ گرايش‌ توليد صنعتي‌ فن‌ به‌كارگيري‌ مهارت‌هاي‌ تكنيكي‌ ـ اقتصادي‌ و استفاده‌ مؤثر و نظام‌يافته‌ از نيروي‌ انساني‌، زمان‌، ماشين‌آلات‌، ساختمان‌ و مواد به‌ منظور توليد كالا با كيفيت‌ مطلوب‌ مي‌باشد. در واقع‌ هدف‌ اين‌ گرايش‌ تربيت‌ مديران‌ توليد واحدهاي‌ صنعتي‌ است‌.


درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل‌ :
دروس‌ مشترك‌ در‌ گرايش‌هاي‌ مختلف‌ مهندسي‌ صنايع‌:
رياضي‌، معادلات‌ديفرانسيل‌، برنامه‌نويسي‌ كامپيوتر، محاسبات‌ عددي‌، فيزيك‌ ، شيمي‌ عمومي‌ ، مباني‌ مهندسي‌ برق‌ ، اقتصاد مهندسي‌، نقشه‌كشي‌ صنعتي‌ ، استاتيك‌، مقاومت‌ مصالح‌، علم‌ مواد، اقتصاد عمومي‌ ، اصول‌ حسابداري‌ و هزينه‌يابي‌، ارزيابي‌ كار و زمان‌، طرح‌ريزي‌ واحدهاي‌ صنعتي‌، برنامه‌ريزي‌ و كنترل‌ توليد، موجودي‌ها‌ ، كنترل‌ پروژه‌، كنترل‌ كيفيت‌ آماري‌، تحقيق‌ در عمليات‌ ، روش‌هاي‌ توليد ، تئوري‌ احتمالات‌ و كاربردهاي‌ آن‌، آمار مهندسي‌، آزمايشگاه‌ اندازه‌گيري‌ دقيق‌، كارگاه‌ ماشين‌ابزار ، كارگاه‌ عمومي‌ جوش‌، كارگاه‌ ريخته‌گري‌.

  • دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ توليد صنعتي‌ :

زبان‌ تخصصي‌، پروژه‌ طراحي‌ ايجاد صنايع‌، مهندسي‌ فاكتورهاي‌ انساني‌، برنامه‌ريزي‌ توليد، برنامه‌ريزي‌ و كنترل‌ توليد و موجودي‌ها ، كاربرد كامپيوتر در مهندسي‌ صنايع‌، برنامه‌ريزي‌ نگهداري‌ و تعميرات‌، اصول‌ مديريت‌ و تئوري‌ سازمان‌، پروژه‌، كارآموزي‌. گرايش‌ برنامه‌ريزي‌ و تحليل‌ سيستم‌ها گرايش‌ برنامه‌ريزي‌ و تحليل‌ سيستم‌ها تا حدودي‌ جنبه‌ نرم‌افزاري‌ دارد و بيشتر به‌ ارائه‌ راهكار سيستماتيك‌ مي‌پردازد. در واقع‌ هدف‌ اين‌ گرايش‌ تربيت‌ كارشناساني‌ است‌ كه‌ بتوانند با بهره‌گيري‌ از روش‌هاي‌ جديد و سيستماتيك‌ و مدل‌هاي‌ رياضي‌ مسائل‌ واحدهاي‌ صنعتي‌ بزرگ‌ را تجزيه‌ و تحليل‌ نموده‌ و بيشترين‌ رهنمودها را براي‌ استفاده‌ از منابع‌ موجود در عملكرد اجزاء تشكيل‌ سيستم‌ ارائه‌ بدهند.

  • دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ برنامه‌ريزي‌ و تحليل‌ سيستم‌‌ها:

زبان‌ تخصصي‌، برنامه‌ريزي‌ حمل‌ و نقل‌، اصول‌ شبيه‌سازي‌، تحليل‌ سيستم‌ها، كاربرد كامپيوتر در مهندسي‌ صنايع‌، پروژه‌ پاياني‌، اصول‌ مديريت‌ و تئوري‌ سازمان‌، كارآموزي‌، سيستم‌هاي‌ اطلاعاتي‌ و كنترل‌ مديريت‌ . گرايش‌ تكنولوژي‌ صنعتي‌: گرايش‌ تكنولوژي‌ صنعتي‌ نسبت‌ به‌ گرايش‌هاي‌ توليد صنعتي‌ و تحليل‌ سيستم‌ها فني‌تر بوده‌ و به‌ مهندسي‌ مكانيك‌ نزديك‌تر مي‌باشد. هدف‌ اين‌ گرايش‌ تربيت‌ تكنولوژيست‌هاي‌ كارخانه‌ است‌.

  1. دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ تكنولوژي‌ صنعتي‌:

ماشين‌هاي‌ افزار ، قيد و بندها (جيك‌ و فيكسچر)، طراحي‌ قالب‌ ، كنترل‌ عددي‌، مونتاژ مكانيكي‌، عمليات‌ حرارتي‌، زبان‌ تخصصي‌، پروژه‌.

  • گرايش‌ ايمني:

صنعتي گرايش‌ ايمني‌ صنعتي‌ به‌ مسائل‌ مشكل‌ساز در صنعت‌ از لحاظ‌ ايمني‌ مي‌پردازد؛ يعني تلاش مي‌كند تا با اجراي دستورالعمل‌ها از خطرات احتمالي جلوگيري كند و در صورت بروز مشكل يا خطري، راهي براي رفع آن پيدا نمايد. از جمله‌ اين‌ مسائل‌ مي‌توان‌ به‌ كوره‌ها يا آلودگي‌ هوا اشاره‌ نمود.

  • دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ ايمني‌:

ايمني‌ در برق‌، اعلام‌ و اطفاء حريق‌، ديگ‌ها و ظروف‌ تحت‌ فشار، عوامل‌ شيميايي‌ محيط‌ كار، عوامل فيزيكي محيط كار، حفاظت‌ صنعتي‌ (ايمني‌ صنعتي‌)، مهندسي‌ احتراق‌، گازرساني‌.


توانايي‌هاي‌ لازم :
اين‌ رشته‌ ارتباط‌ نزديكي‌ با مديريت‌ دارد و دانشجوي‌ آن‌ بايد توانايي‌هاي‌ مديريتي‌ داشته‌ و قدرت‌ تحليل‌ و درك‌ بالايي‌ داشته‌ باشد. دانشجويان‌ رشته‌ مهندسي‌ صنايع‌ بايد در دو درس‌ رياضي‌ و فيزيك‌ قوي‌ باشند. بخصوص‌ در درس‌ رياضيات‌ جديد كه‌ آمار و احتمالات‌ اين‌ درس‌ تا حدي‌ به‌ مهندسي‌ صنايع‌ مربوط‌ مي‌شود. همچنين‌ يك‌ دانشجوي‌ مهندسي‌ صنايع‌ بايد از خلاقيت‌ و نوآوري‌ برخوردار باشد.


موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
اين‌ رشته‌ در چند سال‌ اخير جايگاه‌ خود را يافته‌ است‌ و اكثر مسؤولان‌ و متخصصان‌ نيز به‌ اين‌ موضوع‌ واقف‌ شده‌اند كه‌ جامعه‌ نياز بسياري‌ به‌ تخصص‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ دارد. چرا كه‌ رشته‌ مهندسي‌ صنايع‌ افراد را براي‌ مديريت‌ پرورش‌ مي‌دهد و بهترين‌ و نزديكترين‌ رشته‌ به‌ كارهاي‌ مديريتي‌ و برنامه‌ريزي‌ و اداره‌ امور است‌ و اگر قرار باشد براي‌ مديريت‌ بخش‌ توليد يك‌ واحد صنعتي‌ بين‌ مهندس‌ مكانيك‌، برق‌ و صنايع‌ كه‌ داراي‌ شرايط‌ مساوي‌ هستند، يك‌ نفر را انتخاب‌ كرد، مهندس‌ صنايع‌ اولويت‌ اول‌ را دارد. بنابراين‌ اين‌ رشته‌ از نظر بازار كار مشكلي‌ ندارد.


دانشگاه های پذیرنده : الزهرا(س)- تهران ، بوعلی سینا – همدان ، تبریز ، تفرش ، تهران ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، شهید باهنر کرما ن ، صنعتی اصفهان ، صنعتی امیر کبیر – تهران ف صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی – تهران ، غلم و صنعت ایران – تهران ، کردستان – سنندج ، هرمزگان- بندعباس ، یزد ، مهندسی گلپایگان ، امام حسین (ع) – تهران ، صنعتی مالک اشتر – شاهین شهر اصفهان ، غیر انتفاعی علوم و فنون مازندران ، غیر انتفاعی سحاد – مشهد ، غیر انتفاعی شمال – آمل ، غیر انتفاعی کار ، غیرانتفاعی جهاد دانشگاهی ، غیر انتفاعی صنعتی مازندران – بابل .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی، غیر انتفاعی
گرایشها : تولید صنعتی ، برنامه ریزی و تحلیل سیستم ها ، تکنولوژی صنعتی ، ایمنی صنعتی .

مهندسی صنایع – تولید صنعتی

مقدمه:

با پیشرفت سریع علوم و تکنولوژی و پیچیدگی روزافزون آن بالطبع سیستمهای تولیدی و خدماتی نیز گسترش یافته است. در نتیجه این پیشرفت، اداره صحیح و مناسب اینگونه واحدها بصورت سیستماتیک مستلزم بکارگیری تکنیکهای علمی و پیشرفته می باشد.

مقیاس تولید و خدمات آن چنان گسترش یافته که رشته های مهندسی سنتی از قبیل شیمی، راه و ساختمان، مکانیک و غیره پاسخگوی کلیه مسائل این سازمانها نیستند. برای جبران چنین کمبودی در قرن حاضر و بویژه طی چند دهه اخیر از پیوند رشته های گوناگون علوم و مدیریت، اقتصاد و روشهای مهندسی، رشته جدیدی بنام "مهندسی صنایع" بوجود آمده است.

رشته مهندسی صنایع با مسائلی از قبیل: کنترل و هماهنگی فعالیتها، برنامه ریزی تولید، کنترل کیفیت، استفاده موثر از ماشین آلات، تجهیزات و امکانات، کنترل موجودی و انبار و افزایش کارآئی سازمانهای گوناگون سروکار دارد.

لذا مهندسی صنایع با بهره گیری از یافته های فوق می تواند در طرح، ایجاد و یا بهبود سیستمهای متشکل از انسان، مواد، تجهیزات و ماشین آلات کمک موثری بنماید.

1- تعریف و هدف:

تولید صنعتی عبارت است از فن بکارگیری مهارتهای تکنیکی اقتصادی و استفاده موثر و نظام یافته از نیروی انسانی، زمان، ماشین آلات و تجهیزات، سرمایه، ساختمان و مواد بمنظور تولید کالا با کیفیت و کمیت مطلوب مجموعه کارشناسی تولید صنعتی بمنظور تربیت کارشناسی تدوین شده است که بتوانند به تجزیه و تحلیل و حل مسائلی از قبیل برنامه ریزی و کنترل تولید، کنترل کیفیت، افزایش کارآرائی تولید و طرح ریزی واحدهای تولیدی بپردازند.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط این دوره 4 سال است و برنامه های درسی آن در 8 ترم برنامه ریزی میشود و علاوه بر دروس کارگاه و پروژه، یک ترم کامل نیز به کارآموزی اختصاص می یابد. طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است. مدت هر واحد درس نظری 17 ساعت و عملی و آزمایشگاهی 34 ساعت و کارگاهی 51 ساعت و کارآموزی حداقل 136 ساعت است. کارآموزیها در واحدهای ذیربط انجام می یابد.

1-     واحدهای درسی:

تعداد واحدهای درسی این مجموعه 140 واحد به شرح زیر است:

1-3: دروس عمومی                  20 واحد

2-3: دروس پایه                      28 واحد

3-3: دروس اصلی                    63 واحد

4-3: دروس تخصصی               21 واحد

5-3: دروس اختیاری                 8 واحد

2-     نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره و مهارتهای زیر را خواهند داشت:

1-4 بررسی مسائل تولیدی بصورت نظام یافته و ارائه راه حل مناسب.

2-4 تامین مواد اولیه و نیمه ساخته مورد نیاز با قیمت اقتصادی و با کیفیت مطلوب.

3-4 بهره گیری مناسب از فضا، ماشین آلات، تجهیزات نیروی انسانی و زمان.

4-4- برنامه ریزی صحیح تولید با توجه به تقاضای بازار، امکانات تولیدی، هزینه و زمان تحویل.

5-4 طرح مناسب روش کار جهت کاهش فشار فیزیکی روی کارگران و تقلیل هزینه های تولیدی.

6-4 کنترل آماری کیفیت محصولات حین عملیات ساخت و پس از مراحل ساخت.

7-4 افزایش کارآرائی تولید و پائین آوردن قیمت تمام شده کالا.

8-4 ارائه طرحهای توسعه کارخانه با توجه به میزان تقاضای کار، امکانات و بودجه.

فارغ التحصیلان این دوره در بخشهای مهندسی تولید، مهندسی صنایع، برنامه ریزی و کنترل تولید، طرح و توسعه کارخانجات و موسسات تولیدی و نیز واحدهای ستاد طرح و برنامه و بهره برداری و وزارتخانه های مربوطه (وزارت صنایع، وزارت صنایع سنگین و ...) میتوانند بکار بپردازند. گسترش سریع این رشته و کارآئی بسیار بالای آن بازار کار بسیار خوبی دارد و فارغ التحصیلان آن نسبت به سایرین از امتیازات بیشتری برخوردارند.


3-     ضرورت و اهمیت:

عدم اطلاع صحیح از مسائل تولید صنعتی که تحت عنوان مهارتها و توانائی های فارغ التحصیلان در بند 4 آمد، ضرورت و اهمیت توجه به این مجموعه را روشن میسازد.

داوطلبان ورود به این رشته باید در ریاضی و آمار قوی بوده و علاقمند به کارهای کامپیوتری باشند علاوه بر آن توانائی تجزیه و تحلیل، قابلیت ایجاد نوآوری و ابداع و قدرت ذهنی قوی از شرایط موفقیت در این رشته است.

درس پایه

ردیف نام درس واحد

01

02

05

06

07

09

10

11

1-11

12

1-12

ریاضی 1

ریاضی 2

معادلات دیفرانسیل

برنامه نویسی کامپیوتر

محاسبات عددی

فیزیک 1

آز فیزیک 1

فیزیک 2

آز فیزیک 2

شیمی عمومی

ازمایشگاه شیمی

4

4

3

3

2

3

1

3

1

3

1

جمع 28


دروس اصلی

ردیف نام درس واحد

431223

1-23

26

28

29

31

33

37

41

42

43

46

47

48

49

50

52

86

53

54

56

57

431244

58

59

60

62

مبانی مهندسی برق

آزمایشگاه مبانی برق

اقتصاد مهندسی

نقشه کشی صنعتی 1

نقشه کشی صنعتی 2 (پیشرفته کامپیوتری)

استاتیک

مقاومت مصالح

علم مواد

اقتصاد عمومی 1

اقتصاد عمومی 2

اصول حسابداری و هزینه یابی

ارزیابی کار و زمان **

طرح ریزی واحدهای صنعتی *

برنامه ریزی و کنترل تولید موجودیهای 1

کنترل پروژه

کنترل کیفیت آماری

تحقیق در عملیات 1

تحقیق در عملیات 2

روشهای تولید 1

روشهای تولید 2

تئوری احتمالات و کاربرد آن

آمار مهندسی

آزمایشگاه اندازه گیری دقیق و کنترل کیفیت

کارگاه ماشین افزار 1

کارگاه ماشین افزار 2

کارگاه عمومی جوش

کارگاه ریخته گری (ذوب و مدل سازی)

3

1

3

2

2

2

2

3

2

2

3

3

3

3

3

3

3

3

2

3

3

3

2

1

1

1

1

جمع 63

* در این درس پروژه عملی توسط دانشجویان ارائه خواهد شد.

** در این درس تعداد ساعاتی جهت آزمایشات عملی در آزمایشگاه منظور گردیده است.

دروس تخصصی

ردیف نام درس واحد

61

64

65

66

68

69

70

431291

زبان تخصصی

پروژه طراحی ایجاد صنایع

مهندسی فاکتورهای انسانی

برنامه ریزی تولید

برنامه ریزی و کنترل تولید و موجودیهای 2

کاربرد کامپیوتر در مهندسی صنایع

برنامه ریزی نگهداری و تعمیرات

اصول مدیریت و تئوری سازمان

2

3

3

3

3

2

3

2

جمع 21


دروس اختیاری (8 واحد)

ردیف نام درس واحد

81

82

83

87

88

90

92

94

95

96

97

431267

طرح ساختمان و تاسیسات صنعتی

مدیریت مالی

طرح سیستمها و کنترل مدیریت

مونتاژ مکانیکی

سیستمهای پرداخت حقوق و دستمزد

ایمنی و بهداشت صنعتی

آزمایشگاه ارزیابی کار و زمان

برنامه ریزی حمل و نقل

پروژه

اصول شبیه سازی

تحلیل سیستمها

مدیریت کیفیت

3

2

3

3

3

2

1

3

6-2

3

3

2

برای دریافت مشاوره و خدمات سفارش نگارش پروپوزال و پایان نامه می توانید با موسسه ماد دانش پژوهان تماس حاصل فرمایید:

شماره تماس: 09102340118  ثبت سریع سفارش  Telegramwhats-app.png