مطالب اسناد بالادستی ایران

نگارش رساله دکتری

  • TEZ WRITING

    رساله یا تز یکی از مهمترین فاکتورها در مسیر فارغ التحصیلی و کسب مدرکت و درجه دکتری از دانشگاه یا موسسه علمی است. معمولا تلاش 4 یا 5 ساله یک دانشجوی دکتری در فرآیند نگارش رساله دکتری خلاصه شده و شخص باید بتواند در رشته تحصیلی خودش به یک دستاورد علمی، یک راه حل کاربردی و یا یک تئوری نوآورانه دست پیدا کند.
    رساله دکتری با پایان نامه کارشناسی ارشد تاحدی متفاوت بوده و معمولا از نظر محتوا، تعداد کلمات، میزان نوآوری، کانتریبیوشن، فرآیند نگارش، نحوه پوشش مفاهیم و سرفصل ها، تجزیه و تحلیل و تفسیر داده ها متفاوت خواهد بود.
    معمولا دانشجویان دکتری می بایست تسلط بالایی به اصول و مبانی تحقیقاتی داشته باشند تا بتوانند یک رساله دکتری با کیفیت نگارش و تهیه کنند. چرا که نگارش رساله دکتری یک فرآیند بسیار تخصصی و زمانبر بوده و نمیتوان فرصت زیادی را صرف یادگیری مبانی و اصول کرد. به طور کلی فرآیند نگارش رساله دکتری به ترتیب به مراحل زیر تقسیم می شود:

    1. تعیین و تبیین نوآوری تحقیق: اولین و مهمترین گام در نگارش رساله دکتری مشخص کردن تمایز پژوهش نسبت به سایر تحقیقات انجام شده، نوآوری تحقیق و کانتریبیوشن آن می باشد. از دانشجویان دوره دکتری انتظار می رود که یک کار پژوهشی منحصر به فرد و کاربردی ارائه دهند و موضوعی را انتخاب کنند که پیش از آن افراد کمی به آن پرداخته و مورد بررسی قرار داده اند.
    نوآوری و کانتریبیوشندر رساله دکتری از اهمیت بسیار بالاتری نسبت به پایان نامه کارشناسی ارشد برخوردار است چرا که معمولا زمان، هزینه و تیم تحقیقاتی بسیار زبده و قوی تری درگیر این فرآیند می شوند.
    از طرف دیگر رساله دکتری بسیار گسترده و دقیق به یک موضوع پرداخته و سعی میکند تمامی جوانب مرتبط به آن را پوشش داده و مورد بررسی قرار دهد و از این جهت بسیار کاربردی و مورد استفاده گروه های مختلف اجتماعی و موسسات قرار خواهد گرفت. بنابراین ضرورت دارد که کانتریبیوشن بالایی داشته و جنبه نوآوری در آن تقویت شود. 
    2. تهیه و نگارش ادبیات موضوع: پس از مشخص کردن موضوع تحقیق و بررسی کانتریبیشون آن نوبت به نگارش ادبیات موضوع می رسد.
    ادبیات موضوع در رساله دکتری بسیار جامع، کاربردی و دقیق تر از پایان نامه ارشد نگارش می شود. علاوه بر اینکه دانشجوی دکتری در بخش ادبیات موضوع باید توانایی توسعه مطلب و میزان تسلط و تخصص خود در موضوع رساله را به نمایش بگذارد باید بتواند قدرت تفکر انتقادی (Crititcal Thinking) و تفسیر محتوا را نیز نشان دهد. معمولا فرآیند نگارش ادبیات موضوعدر رساله بسیار زمانبر است چرا که نیاز به مطالعه بسیار و ارائه مطالب زیادی دارد و معمولا باید با نظر اساتید چندین بار آن را اصلاح و تعدیل کنید.
    بنابراین تنها سعی در خلاصه سازی و ارائه محتوا در قالب یک متن منسجم و مرتبط به موضوع نداشته باشید بلکه سعی کنید متون نگارشی خودتان را ارزیابی و تحلیل (Assess and Analyse) نمایید. 
    3. مشخص کردن روش تحقیق: دانشجویان دوره دکتری معمولا تسلط بالایی نسبت به مباحث تحلیلی و روش تحقیق داشته و با اصول نمونه گیری، گردآوری داده ها، تجزیه و تحلیل و تفسیر نتایج آشنا هستند. مهمترین اصل در رساله دکتری تحلیل نتایج و استخراج و ارائه دستاوردهای تحقیق بر اساس این نتایج است.
    انتخاب روش تحقیق درست و ابزار تجزیه و تحلیل مناسب علاوه بر دانش نیاز به تجربه کافی در این زمینه دارد که از دانشجویان دوره دکتری انتظار می رود بتوانند مهارت بالایی را در این زمینه نشان دهند.

    TEZ WRITING  4. تفسیر اطلاعات: تفسیر اطلاعات و نتایج بدست آمده که با عنوان بحث و نتیجه گیری شناخته می شود معمولا پرکاربردترین بخش از رساله دکتری شما مربوط به بخش بحث و نتیجه گیری می شود. چرا که بسیاری از مخاطبان در نهایت به دنبال این هستند که متوجه شوند پژوهش شما چه دستاوردهایی را داشته، چه کاربردی دارد و چطور می توان از آنها استفاده کرد.
    قدرت تفسیر نتایج به تسلط بالایی به ادبیات موضوع و اصول و مبانی روش تحقیق نیاز دارد چرا که علاوه بر توانایی بالا در فهم مباحث آماری و روابط بین گویه ها نیاز است که بتوانید نمونه های مشابهی از نتایج بدست آمده توسط سایرین را به عنوان پروف (Proof) ارائه نمایید. 
    تمامی مواردی که ما به عنوان مراحل نگارش رساله دکتری بیان کردیم تنها خلاصه ای از فرآیند آماده سازی و تهیه رساله است و قطعا نگارش رساله مباحث بسیار گسترده تر و وسیعی را در برمیگیرد که در ادامه این بخش سعی می کنیم بیشتر آنها را پوشش دهیم.
    نوآوری و کانتریبیوشن - شبیه سازی در پایان نامه و رساله دکتری - فرآیند دفاع از پروپوزال دکتری

  • proposal writing 4
    پروپوزال
    برگرفته از واژه Propose در زبان انگلیسی و به معنای پیشنهاد دادن است و هدف از نگارش آن ارائه یک طرح تحقیقاتی یا عملیاتی برای یک موسسه یا سازمان می باشد. بر اساس تعریف ارائه شده توسط دانشنامه ویکی پدیا، پروپوزال سندی است که در آن یک طرح پژوهشی و یا تحقیقاتی پیشنهاد شده و هدف آن جذب حمایت یک موسسه یا سازمان می باشد.
    شاید بتوان گفت این تعریف تا حد بسیار زیادی صحیح است، چرا که در واقع پروپوزال انواع مختلفی دارد و تنها جنبه دانشگاهی آن مطرح نیست و معمولا سرمایه گذاران و مدیران قبل از شروع یک کسب و کار از متقاضیان درخواست نوعی پروپوزال یا طرح کسب و کار می کنند.
    حتی در مثال پروپوزال آکادمیک نیز، دانشجو بدون تایید دانشگاه و اساتید راهنما و مشاور نمیتواند پروپوزال را به مرحله پایان نامه یا رساله دکتری برساند.
    بنابراین مفهوم پروپوزال علاوه بر پیشنهاد یک موضوع، ماهیت جذب حمایت یک موسسه را نیز در بر می گیرد. شاید مناسبترین مفهوم برای پروپوزال توسط پایگاه علمی ویکی پدیا ارائه شده باشد، اما علاوه بر مفهوم پروپوزال باید به چند نکته بسیار مهم پیش از اقدام به نگارش پروپوزال دقت کنیم، این موارد عبارتند از:
    1. سوالات تحقیق چه چیزهایی هستند و قرار است چطور به آنها پاسخ داده شود؟
    2. چه مقدار زمان و هزینه برای انجام و تکمیل کردن این تحقیق لازم است؟
    3. چه تحقیقات مشابهی با این موضوع در گذشته انجام گرفته است؟
    4. چطور و چگونه می خواهید این پروپوزال را اجرایی و عملیاتی کنیم؟
    5. پیاده سازی این پژوهش چه منافعی را برای موسسه یا سازمان مورد نظر به همراه خواهد داشت؟
    پروپوزال همانطور که از نام و مفهوم آن مشخص است، به دنبال پیشنهاد دادن یک پژوهش یا تحقیق برای حل کردن یک مسئله در سازمان یا جامعه است. زمانی که شما به عنوان یک پژوهشگر مسئله ای را در سازمان یا جامعه ای مشاهده می کنید به دنبال این هستید که راه حلی برای آن بیابید و یا راهکاری را برای آن پیشنهاد دهید.
    proposal writing 5اما حتما باید به این موضوع هم دقت داشته باشید که قبل از بررسی هر مسئله ای در جامعه باید ذهن پرسشگری خود را تقویت کنید یعنی مسائل را با دید انتقادی ببینید و کنجکاوانه بررسی و ارزیابی نمایید. علاوه بر دیدگاه انتقادی باید پیش از نگارش یک پروپوزالبه منحصر به فرد بودن موضوع و یا به عبارتی کانتریبیوشن (Contribution) آن نیز دقت نمایید. چرا که ممکن است چیزی که از نظر شما یک مسئله بزرگ در جامعه به نظر برسد پیش از آن بارها و بارها توسط محققان قبلی مورد بررسی و سنجش قرار گرفته است و حتی راه حل های بسیاری برای آن ارائه شده است.
    بنابراین مفهوم پروپوزال تنها ارائه یک موضوع تحقیقاتی صرف نیست بلکه به معنای ارائه یک راه حل برای مشکلی است که پیشتر به آن توجه نشده است یا در ابعاد بسیار کمی مورد بررسی قرار گرفته است.
    ویژگی های پروپوزال استارت آپ - انتخاب موضوع تحقیق پروپوزال - معیارهای انتخاب عنوان تحقیق - پیشنهاد یک موضوع - انواع مختلف پروپوزال

  • THESISI  1 نگارش پایان نامه ارشد و رساله دکتری

  • ARTICL  2


  • ۱. تحول نظم جهانی و نقش قدرت‌های نوظهور (گرایش روابط بین‌الملل)

    در سال‌های اخیر، تغییر موازنه قدرت جهانی و ظهور قدرت‌های نوظهوری همچون چین، هند و برزیل نظم سنتی بین‌الملل را به چالش کشیده است. هژمونی ایالات متحده به‌طور فزاینده‌ای با چالش‌های اقتصادی، امنیتی و ژئوپلیتیکی روبه‌رو شده و این مسئله، فرصت‌ها و تهدیدهای جدیدی را برای کشورهای در حال توسعه ایجاد کرده است. پرسش اصلی این است که تغییر ساختار قدرت جهانی چه تأثیری بر سیاست خارجی کشورهای متوسط و کوچک دارد و چه مدل‌های نظری می‌توانند این تحولات را توضیح دهند.


    ۲. رشد پوپولیسم و تأثیر آن بر دموکراسی (گرایش اندیشه سیاسی/سیاست تطبیقی)

    ظهور رهبران پوپولیست در کشورهای مختلف جهان از آمریکا و برزیل گرفته تا اروپای شرقی و حتی برخی کشورهای آسیایی، یکی از جدی‌ترین چالش‌ها برای نظام‌های دموکراتیک محسوب می‌شود. پوپولیسم با تضعیف نهادهای مدنی و تمرکز قدرت در دستان رهبران کاریزماتیک، آینده دموکراسی‌های مدرن را با تهدید مواجه کرده است. این موضوع ضرورت بررسی ابعاد نظری و تجربی پوپولیسم و نسبت آن با کارآمدی و مشروعیت دموکراسی را بیش از پیش آشکار می‌سازد.


    ۳. سیاست اقلیمی و دیپلماسی محیط زیست (گرایش سیاستگذاری عمومی/روابط بین‌الملل)

    بحران تغییرات اقلیمی به یکی از مهم‌ترین دستورکارهای سیاست جهانی و ملی بدل شده است. از یک سو کشورها متعهد به توافق‌نامه‌های بین‌المللی همچون پیمان پاریس هستند و از سوی دیگر فشارهای داخلی اقتصادی و سیاسی مانع تحقق کامل این تعهدات می‌شود. مسئله اصلی این است که چگونه می‌توان میان الزامات زیست‌محیطی و منافع ملی در سیاستگذاری عمومی و دیپلماسی محیط زیست تعادل برقرار کرد.


    ۴. فضای مجازی و دگرگونی مشارکت سیاسی (گرایش جامعه‌شناسی سیاسی/سیاستگذاری عمومی)

    ظهور شبکه‌های اجتماعی و فناوری‌های نوین اطلاعاتی شیوه‌های مشارکت سیاسی و کنشگری مدنی را متحول ساخته است. اعتراضات خیابانی، کمپین‌های انتخاباتی و حتی جنگ‌های روانی اکنون بیش از هر زمان دیگری به فضای مجازی وابسته‌اند. با این حال، پرسش اساسی این است که آیا فضای مجازی منجر به افزایش آگاهی و دموکراسی می‌شود یا بالعکس، ابزاری برای کنترل، فریب و دستکاری افکار عمومی است.


    ۵. امنیت انرژی و ژئوپلیتیک منابع (گرایش مطالعات منطقه‌ای/سیاست بین‌الملل)

    با افزایش تقاضای جهانی برای انرژی و رقابت قدرت‌های بزرگ بر سر منابع نفت، گاز و انرژی‌های تجدیدپذیر، امنیت انرژی به یکی از محورهای اصلی روابط بین‌الملل تبدیل شده است. در این میان، کشورهای منطقه خاورمیانه و آسیای مرکزی نقش تعیین‌کننده‌ای در آینده سیاست جهانی انرژی دارند. مسئله اصلی این است که رقابت ژئوپلیتیکی بر سر انرژی چگونه می‌تواند بر امنیت بین‌المللی، همگرایی منطقه‌ای و آینده اقتصاد سیاسی جهانی تأثیرگذار باشد.


     

    موضوع های ترند روز علوم سیاسی
     پروپوزال خلاصه (مناسب برای ارشد و دکتری) 

    شامل: عنوان پیشنهادی، سؤال پژوهش، اهداف، فرضیه‌ها و مدل مفهومی ساده است.


    ۱. تحول نظم جهانی و نقش قدرت‌های نوظهور

    عنوان پیشنهادی: بازتعریف نظم جهانی و موقعیت قدرت‌های نوظهور؛ چالش‌ها و فرصت‌ها برای کشورهای متوسط

    • سؤال پژوهش: تغییر موازنه قدرت جهانی چه تأثیری بر سیاست خارجی کشورهای متوسط دارد؟

    • اهداف:

      • تبیین الگوهای جدید قدرت در نظام بین‌الملل

      • بررسی واکنش کشورهای متوسط به تغییرات قدرت جهانی

    • فرضیه‌ها:

      1. افزایش نقش قدرت‌های نوظهور منجر به تنوع‌بخشی در سیاست خارجی کشورهای متوسط می‌شود.

      2. کشورهای متوسط در نظم چندقطبی انعطاف‌پذیری بیشتری نشان می‌دهند.

    • مدل مفهومی: متغیر مستقل: تغییر موازنه قدرت جهانی ← متغیر وابسته: جهت‌گیری سیاست خارجی کشورهای متوسط.


    ۲. رشد پوپولیسم و تأثیر آن بر دموکراسی

    عنوان پیشنهادی: پوپولیسم و آینده دموکراسی؛ مطالعه تطبیقی در نظام‌های سیاسی منتخب

    • سؤال پژوهش: پوپولیسم چه تأثیری بر کیفیت و کارآمدی دموکراسی دارد؟

    • اهداف:

      • تحلیل نسبت میان پوپولیسم و نهادهای دموکراتیک

      • بررسی مقایسه‌ای کشورهایی با تجربه پوپولیسم

    • فرضیه‌ها:

      1. پوپولیسم موجب کاهش کارآمدی نهادهای مدنی و سیاسی می‌شود.

      2. پوپولیسم اعتماد عمومی به نظام سیاسی را در کوتاه‌مدت افزایش ولی در بلندمدت کاهش می‌دهد.

    • مدل مفهومی: متغیر مستقل: سطح پوپولیسم ← متغیر میانجی: نهادهای مدنی/انتخابات آزاد ← متغیر وابسته: کیفیت دموکراسی.


    ۳. سیاست اقلیمی و دیپلماسی محیط زیست

    عنوان پیشنهادی: سیاستگذاری اقلیمی و دیپلماسی محیط زیست؛ تعارض منافع ملی و تعهدات بین‌المللی

    • سؤال پژوهش: چگونه می‌توان میان منافع ملی و تعهدات زیست‌محیطی تعادل برقرار کرد؟

    • اهداف:

      • تحلیل موانع اجرای توافق‌های زیست‌محیطی

      • ارائه الگوی تعادل‌بخشی بین الزامات داخلی و بین‌المللی

    • فرضیه‌ها:

      1. کشورهایی با اقتصاد وابسته به انرژی فسیلی کمتر به تعهدات بین‌المللی پایبندند.

      2. فشار نهادهای بین‌المللی نقش مؤثری در افزایش تعهدات اقلیمی ایفا می‌کند.

    • مدل مفهومی: متغیر مستقل: وابستگی به منابع انرژی فسیلی / فشار بین‌المللی ← متغیر وابسته: میزان تعهد به سیاست اقلیمی.


    ۴. فضای مجازی و دگرگونی مشارکت سیاسی

    عنوان پیشنهادی: تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر الگوهای مشارکت سیاسی؛ فرصت‌ها و تهدیدها

    • سؤال پژوهش: شبکه‌های اجتماعی چه نقشی در افزایش یا کاهش کیفیت مشارکت سیاسی دارند؟

    • اهداف:

      • بررسی تأثیر فضای مجازی بر آگاهی سیاسی و بسیج اجتماعی

      • تحلیل تهدیدات ناشی از دستکاری افکار عمومی

    • فرضیه‌ها:

      1. استفاده گسترده از شبکه‌های اجتماعی مشارکت سیاسی جوانان را افزایش می‌دهد.

      2. انتشار اخبار جعلی از طریق شبکه‌های اجتماعی اعتماد عمومی به فرآیندهای سیاسی را کاهش می‌دهد.

    • مدل مفهومی: متغیر مستقل: میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی ← متغیر میانجی: آگاهی سیاسی / اخبار جعلی ← متغیر وابسته: سطح مشارکت سیاسی.


    ۵. امنیت انرژی و ژئوپلیتیک منابع

    عنوان پیشنهادی: امنیت انرژی و رقابت ژئوپلیتیکی؛ پیامدها برای خاورمیانه و آسیای مرکزی

    • سؤال پژوهش: رقابت ژئوپلیتیکی بر سر منابع انرژی چه تأثیری بر امنیت بین‌المللی دارد؟

    • اهداف:

      • تحلیل موقعیت خاورمیانه و آسیای مرکزی در معادلات انرژی

      • بررسی پیامدهای رقابت قدرت‌های بزرگ بر امنیت جهانی

    • فرضیه‌ها:

      1. افزایش وابستگی قدرت‌های بزرگ به انرژی خاورمیانه تنش‌های ژئوپلیتیکی را تشدید می‌کند.

      2. توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر رقابت بر سر منابع فسیلی را در بلندمدت کاهش می‌دهد.

    • مدل مفهومی: متغیر مستقل: رقابت ژئوپلیتیکی ← متغیر وابسته: سطح امنیت بین‌المللی / همگرایی منطقه‌ای.